۱خۉدایېݩ اراداسې بيلان عيسی مسيحيݩ رسۉلې بوْلان من پاولۉسدان و دوْغانېمېز سوْستِنِسدن ۲خۉدایېݩ قُرِنتُس شهريندأکي کليساسېنا دوْغایې سلام! عيسی مسيح آرقالې خۉدایېݩ مقدس مردمي بوْلمانا چاغېرېلانلارېݩ بارېنا دوْغایې سلام! شۉرقم-هم همأميزيݩ اربابېمېز بوْلان عيسی مسيحه عبادت ادیوْنلارېݩ بارېنا دوْغایې سلام! ۳آتامېز خۉدایېݩ و اربابېمېز عيسی مسيحيݩ مرحمتي، پاراخاتلېغې، غوْی، سيزه یار بوْلسېن!
۴خۉدای عيسی مسيح آرقالې سيزه مرحمت بريلدي. من مۉنېݩ اۆچين هميشه خۉدایېما شکرلر ادیوْرېن. ۵چۆنکي سيز عيسی مسيح آرقالې همه ذادا: دلاورلېغا-هم، بيليم خزيناسېنا-هم ايیه بوْلدېݩېز. ۶بۉ بوْلسا بيزيݩ سيزه عيسی مسيح اۆچين آیدانلارېمېݩ حقيقتلېغېنې تصدیقلایوْر. ۷شوْݩا وره-هم، ايندي سيزيݩ، یعنی عيسی مسيحيݩ آسماننان اينمگينه صبرسېزلېق بيلان غاراشیوْنلارېݩ، مقدس رۉحېݩ تحفالارېنېݩ هيچ بيريننن نصيبسيز غالمارسېݩېز. ۸اربابېمېز عيسی مسيحيݩ گلجک گۆنينده عیبسېز بوْلماغېݩېز اۆچين، اوْنېݩ اؤزي سيزي آخرا چنلي برکيدار. ۹سيزي اؤز اوْغلې عيسی مسيح بيلان غوْلای غاتناشېقدا بوْلمانا چاغېران خۉدای وفاداردېر.
۱۰ای، دوْغانلار، من سيزه اربابېمېز عيسی مسيحيݩ آدېننان یالباریوْرېن: بيري-بيريݩيز بيلان اېلالاشېقلې بوْلېݩ. آراݩېزدا آغزالالېقلارا یوْل برمأݩ، فکرلريݩيز و اتجک ايشلريݩيز بير بوْلسېن. ۱۱ای، دوْغانلار! خلویس عیال دوْغانېݩ اۆیيندأکي انسانلار سيزيݩ آراݩېزدا دعوا-جنجاللارېݩ بارلېغېنې ماݩا خبر برديلر. ۱۲منيݩ سيزلردن اشيدیوْنلارېم شۉدېر: بيريݩيز ”من پاولۉسېݩ شاگردي“، ینه بيريݩيز ”من آپۉلُسېݩ شاگردي“، باشغا بيريݩيز بوْلسا ”من پِترُسېݩ شاگردي“، ینه بيريݩيز ”من مسيحيݩ شاگردي“ ديییوْرمېشېݩېز. ۱۳بوْلماسا مسيح بؤلينديميکأ؟ سيزيݩ اۆچين صليبه پاولۉس چۆیلانديمي؟ سيز پاولۉسېݩ اېزېنا ايیارجيلر حکمينده سۉوا چۆمديريلديݩيزمي؟ ۱۴خۉدایا مۆݩ بير شکر، من کريسپۉس بيلان غایۉسدان باشغاݩېزې سۉوا چۆمديرماديم. ۱۵شوْنېݩ اۆچين-هم، هيچ کيم یاݩلېش منيݩ آدېم بيلان سۉوا چۆمديريلانليگيني آیدېپ بيلمز. ۱۶(هاوا، من ستپاناسېݩ اۆی-ايچاريسيني هم سۉوا چۆمديريپتيم. ینه کيمدير بيريني سۉوا چۆمديريپ-چۆمديرمأنليگيم یادېما دۆشمیوْر.) ۱۷مسيح مني سۉوا چۆمديرمأنه دأل-هم، خوْش خبرې تبليغ اتمأنه ايبردي. اما عيسی مسيحيݩ صليبدأکي اؤلۆمي پۉجا چېقماز یانې، من بۉ خبرې انسان دانالېغېنېݩ سؤزلري بيلان تبليغ اتمالي دأل.
۱۸هلاکچيليک یوْلېننان باریوْن انسانلار اۆچين صليب باراداقې خبر پۉچدېر. اما بيز اۆچين، یعنی غۉتېلېش یوْلېننان باریوْنلار اۆچين، بۉ خبر خۉدایېݩ قدرتېدېر. ۱۹چۆنکي مقدس یازغېلاردا:
”من دانالارې دانالېقدان محرۉم ادارين،
عقللېلارې عقلدان آیرارېن“
ديیيپ یازېلاندېر.
۲۰حانې دانا کيشي؟ تۉرات کتابې اؤورادیوْن حانې؟ بۉ وقتېݩ عالمې حانې؟ خۉدای دنیا دانالېغېنېݩ پۉچلېغېنې گؤرکازماديمي؟ ۲۱خۉدای دنیا اؤز عقلېنا دایانېپ، اوْݩا عقل یتيريپ بيلمز ديیان قرارا گلدي. شوْݩا وره-هم، پۉچ حساب اديلیوْن خبرېمېز آرقالې خۉدای ايمان گتيریوْنلارې خلاص اتمگي یۆراگينه دۆودي. ۲۲یهۉديلار قدرتلې علامتلارې طلب ادیوْرلار. یۉنانيلار عقل-هۉش گؤزلایوْرلار. ۲۳بيز بوْلسا صليبه چۆیلانان عيسی مسيحي تبليغ ادیوْرېس. بۉ یهۉديلار اۆچين بۆدۆرينيݩ داشېدېر، یهۉدي دأللر اۆچين بوْلسا پۉچدېر. ۲۴اما چاغېرېلان یهۉديلار و یهۉدي دأللر اۆچين: مسيح خۉدایېݩ قدرتې و دانالېغېدېر. ۲۵چۆنکي خۉدایېݩ ”پۉچلېغې“ انسان دانالېغېننان دانادېر. خۉدایېݩ ”عاجزلېغې“ هم انسان گۆیجيننن گۆیچليدير!
۲۶ای، دوْغانلار! خۉدای سيزي چاغېرمانقا اؤزيݩيزيݩ کيم بوْلانلېغېݩېزې یادا سالېݩ. آراݩېزدا انسان فکريننن دانا، اختیارلې، اصلزادا حساب اديلیوْنلارېݩېز کؤپ دألتي. ۲۷اما دانالارې اۉیالدېرماق اۆچين، خۉدای بۉ دنیانېݩ پۉچ حساب ادیوْنلارېنې سایلادې. گۆیچليلريني اۉیالدېرماق اۆچين هم بۉ دنیانېݩ عاجز حساب ادیوْنلارېنې سایلادې. ۲۸خۉدای دنیانېݩ آبرایلې حساب ادیوْنلارېنې هيچ اتمک اۆچين، اصلسېزلارې و حساب اديلمیوْنلارې سایلادې. ۲۹شوْݩا وره-هم، غوْی، هيچ کيم خۉدایېݩ حضۉرېندا اؤوينماسين! ۳۰چۆنکي سيز عيسی مسيح بيلان فقط خۉدای آرقالې بيريگانسيݩيز. عيسی مسيح بيزيݩ اۆچين خۉدایېݩ دانالېغېدېر. بيز اوْل آرقالې آقلانېپ پأکلانديک. عيسی مسيح بيزي اؤزينه مقدس مردم ادينيپ، گنالارېمېزېݩ جزاسېننان غۉتاردې. ۳۱شوْنېݩ اۆچين، مقدس یازغېلاردا یازېلېشې یانې: ”هر کيم اؤوينجک بوْلسا خۉدایدان اؤوينسين“.
۱ای، دوْغانلار، من سيزه خۉدایېݩ سرېنې اعلان اتمأنه بارانېمدا، دلاورلېق یا سؤز دانالېغې بيلان بارمانتېم. ۲من سيزيݩ آراݩېزداقام، عيسی مسيحدن و اوْنېݩ صليبه چۆیلانمگيننن باشغا همه ذادې اۉنۉتماغې یۆراگيمه دۆويپتيم. ۳من یانېݩېزا بارانېمدا عاجزتېم. قوْرقۉدان یاݩا تيترأپ یانېݩېزا گلديم. ۴من تبليغ ادانيمده سيزي اېناندېرماق اۆچين هۉشلې سؤزلري تۉتېنمادېم. ترسينه، خۉدایېݩ رۉحېنېݩ گۆیجيني ساݩا گؤرکازديم. ۵بۉ سيزيݩ ايمانېݩېزېݩ انسان هۉشېنا دأل-هم، خۉدایېݩ گۆیجينه دایانماغې اۆچينتي.
۶هاوا، بيز دانالېغې یتيشان انسانلارېݩ آراسېندا تبليغ ادیوْرېس. بيزيݩ تبليغ ادیوْن دانالېغېمېز بۉ دَورأنيݩ یا-هم دنیاداقې یوْغالېپ گيدیوْن اختیارلېلارېݩ دانالېغې دألدير. ۷بيز خۉدایېݩ سرلې، گيزلين ساقلانېلان دانالېغېنې آیدیوْرېس. خۉدای بۉ دانالېغې بيزيݩ شهرتيميز اۆچين، اوْنې دنیا یارادېلمازدان اؤݩ نيّتلأپتي. ۸بۉ دانالېغا دنیا اختیارلېلارېنېݩ هيچ بيري دۆشينمادي. چۆنکي دۆشينان بوْلساتېلار، شهرتلي اربابې صليبه چۆیلامزتيلر. ۹اما مقدس یازغېلاردا یازېلېشې یانې:
”خۉدایې یاغشې گؤریوْنلار اۆچين
اوْنېݩ تیارلانان ذاتلارېنې
نه گؤز گؤريپتي، نه-هم غۉلاق اشيديپتي،
نه-هم انسان عقلې دۆشينيپتي“.
۱۰بيزه بوْلسا خۉدای بۉ ذاتلارې اؤز رۉحې آرقالې عیان اتدي. چۆنکي مقدس رۉح همه ذادې، حتّیٰ خۉدایېݩ چۉقۉر فکرلرينه دۆشينیوْندېر. ۱۱انسانېݩ فکرلريني اوْنېݩ ايچيندأکي اؤز رۉحېننان باشغا هيچ کيم بيلمیوْر. خۉدای اۆچين هم شۉرقم: اوْنېݩ اؤز رۉحېننان باشغا هيچ کيم خۉدایېݩ فکرلريني بيلیوْن دألدير. ۱۲بيز بۉ دنیانېݩ رۉحېنې آلان دألديريس. بيز خۉدایېݩ اؤز مرحمتي آرقالې بيزه بريلان تحفه دۆشيناريميز یانې، خۉدایېݩ رۉحېنې آلاندېرېس. ۱۳بيز بۉلارې انسان دانالېغېنېݩ اؤورادان سؤزلري بيلان دأل-هم، مقدس رۉحېݩ اؤورادان سؤزلري بيلان آیدیوْرېس. بيز رۉحې حقيقتې رۉحې سؤزلر بيلان دۆشينديریوْرېس. ۱۴مقدس رۉحا ايیارمیوْن انسان خۉدایېݩ رۉحېننان بوْلان ذاتلارا قبۉل اتمیوْر. اوْل بۉلارې پۉچ حساب اديپ دۆشينمیوْر. چۆنکي مقدس رۉحېݩ فکرلرينه فقط اوْݩا ايیاریوْنلار دۆشينیوْندېرلار. ۱۵مقدس رۉحا ايیاریوْن انسان همه ذادا بها بريپ بيلیوْر، اما باشغالار بۉ انسانا بها براردن عاجزدېر.
۱۶ ”اربابا کيم عقل یتيردي؟
کيم اوْݩا مصلحت بريپ بيلدي؟“
اما بيزده عيسی مسيحيݩ عقلې باردېر.
۱ای، دوْغانلار، من سيزيݩ بيلان مقدس رۉحدان دوْلان انسانلار حکمينده گپلاشيپ بيلماديم. من سيزه بۉ دنیانېݩ انسانلارېنا، مسيحه تأزه ايمان گتيران انسانلارا گۆررۆݩ بران یانې، گۆررۆݩ برديم. ۲سيزه آغېر داماق برماديم، سۆیت برديم. سببي سيز آغېر داماق ايیمأنه حالا تایېن دألتيݩيز. شيپيلأ هم تایېن دألسيݩيز. ۳بۉ دنیا حالا-هم سيزه اؤز تأثیريني یتيریوْر، سببي آراݩېزدا باخېللېق، دعوا-جنجال بار. بۉلار سيزيݩ دنیادانلېغېݩېزې دۆشينديرمیوْرمې؟ سيز دنیاوې انسانلار یانې حرکت اتمیوْرسېݩېزمې؟ ۴بيريݩيز ”من پاولۉسېݩ شاگردي“، باشغاݩېز ”من آپۉلُسېݩ شاگردي“ ديییوْرسېݩېز. شۉرقم ديیمک بيلان، دنیاوې انسانلار یانې حرکت اتمیوْرسېݩېزمې؟ ۵آپۉلُس کيم؟ پاولۉس کيم؟ بۉلار سيزيݩ عيسی مسيحه ايمان گتيرمگيݩيزه کمک بران خدمتکأرلردير. اربابېݩ بللایشي یانې، بيزيݩ هر بيريميز اؤز ايشيميزي یرينه یتيرديک. ۶من تخم اکديم، آپۉلُس سۉولادې. اما اؤسديران خۉدایدېر. ۷شوْنېݩ اۆچين، یري اکان-هم، یري سۉولان-هم هيچدير. فقط اوْنې اؤسديریوْن خۉدای ضرۉردېر. ۸اکیوْنېݩ-هم، سۉولایوْنېݩ-هم مقصدې بيردير. اوْلارېݩ هر هایسې اؤز چکان زحمتينه وره سېلاغلانار. ۹چۆنکي بيز خۉدایېݩ همکارېدېرېس؛ سيز خۉدایېݩ اکين یري، اوْنېݩ بناسېسېݩېز. ۱۰من خۉدایېݩ اؤزيمه بران مرحمتي آرقالې بنا غۉرشایوْن اۉستا یانې بنانېݩ دۆیبيني خلاص اتديم. باشغا بيري بوْلسا بنانې غۉرشایوْر. اما هر کيم اؤز غۉرشایوْنې اۆچين دقتلې بوْلمالېدېر. ۱۱هيچ کيم تۉتېلان جایېݩ دۆیبيننن، یعنی عيسی مسيحدن، باشغا بير جایېݩ دۆیبي تۉتېپ بيلمز. ۱۲بۉ دۆیبيݩ اۆستينده بوْلسا کيميݩ آلتېننان، کۆمۆشدن، قيمتبها داشلاردان، آغاچدان، اوْت یا-هم ساماننان ۱۳هر کيميݩ ادان ايشي سوْݩ بللي بوْلار. بۉ اربابېݩ گۆنينده اوْت-الو آرقالې عیان بوْلار. اوْت-الو هر کيميݩ ادان ايشينيݩ نأهيليليگيني سېنار. ۱۴اگر اوْنېݩ غۉرشان بناسې اوْدا چېداسا، اوْل اؤز سېلاغېنې آلار. ۱۵غۉرشان بناسې اوْتدا کؤیسه، اوْل آلجاق اجريني الدن برار. اؤزي خلاص بوْلار، اما اوْت-الودان غاچېپ غۉتېلان بوْلار. ۱۶سيز اؤزيݩيزيݩ خۉدایېݩ عبادت‌خاناسېلېغېݩېزې، آراݩېزدا خۉدایېݩ رۉحېنېݩ یاشایوْنلېغېنې بيلمیوْرسېݩېزمې؟ ۱۷خۉدایېݩ عبادت‌خاناسېنې ویران اداني خۉدای ویران ادار. چۆنکي خۉدایېݩ عبادت‌خاناسې مقدسدير، شوْل عبادت‌خانه – سيزسيݩيز. ۱۸غوْی، هيچ کيم اؤز-اؤزيني آلداماسېن. اگر کيمدير بيري اؤزيني دنیا اؤلچاگينه لایقلېقدا دانا حساب ادیوْن بوْلسا، غوْی، ”احمق“ بوْلسېن. شوْندا اوْل دانالېغې اله گتيرار. ۱۹چۆنکي بۉ دنیانېݩ دانالېغې خۉدایېݩ نظرېندا احمقلېقدېر. مقدس یازغېلاردا: ”خۉدای عقللېسېرایوْنې اؤز حيلاسينده تۉتیوْر“ ديیيپ یازېلاندېر. ۲۰”ارباب دانالارېݩ فکرلرينيݩ پۉچلېغېنې بيلیوْر“. ۲۱شوْنېݩ اۆچين، کتتالريݩيزدن اؤوينمأݩ! چۆنکي همه ذات سيزيݩکيدير: ۲۲پاولۉس-هم، آپۉلُس-هم، پِترُس-هم، دنیا-هم، یاشایېش-هم، اؤلۆم-هم، شۉ وقت و گلجک-هم – همه ذات سيزيݩکيدير. ۲۳سيز مسيحيݩکيسيݩيز، مسيح بوْلسا خۉدایېݩقېدېر.
۱انسانلار بيزه، غوْی، مسيحيݩ خدمتکأرلري، خۉدایېݩ سرلارېنې عیان ادیوْن ايشچيلر حکمينده غاراسېنلار. ۲شۉرقم خدمتکأرلردن بوْلسا صادقلېق طلب اديلیوْندېر. ۳سيزيݩ یا-هم هر محکمأنيݩ ماݩا نأهيلي حکم چېقاریوْنلېغې من فرقېنا بارام یوْق. اؤز اۆستيمنن حتّیٰ اؤزيم-هم حکم چېقارام یوْق. ۴وجدانېم پأک بوْلسا بوْلېبرسين، اما بۉ بارېبير مني آقلامیوْر. ماݩا ارباب قاضيلېق ادیوْندېر. ۵شوْݩا وره-هم، بللانيلان وقت یتيپ گلیوْنچا، یعنی ارباب گلانده، هيچ کيميݩ اۆستيننن حکم چېقارماݩ. اوْل غاراݩقېلېقداقې گيزلين ذاتلارې یاختېلېغا چېقارار، انسانلارېݩ یۆراک نيّتلريني عیان ادار. شوْندا هر کيم خۉدایدان اؤز ادان ايشينه لایق یالقانار.
۶ای، دوْغانلار! من آیدانلارېمېݩ بارېنې سيزيݩ فایداݩېزا بوْلسېن ديیيپ، اؤزيم و آپۉلُس اۆچين آیتدېم. شوْندا سيز گؤرالدأميز آرقالې ”یازېلانېݩ مرزيننن چېقماݩ“ ديیيلانينه دۆشينيپ، کيمدير بيريني بۆیلاکيدن یوْقارې گؤرمارسيݩيز. ۷بوْلماسا سيزلر بۆیلاکيلردن فرقېݩېز بارمې؟ سيز اؤزيݩيزدأکيلريݩ بارېنې خۉدایدان آلمادېݩېزمې؟ اگر اوْننان آلان بوْلساݩېز، نأمه اۆچين اؤزيݩيز غازانان یانې اؤوينیوْرسېݩېز؟! ۸سيز شيپيلأ دوْیېپ، همه ذادې اله گتيرانسيݩيز! سيز شيپيلأ بای بوْلېپسېݩېز! بيزسيز حکم سۆرديݩيز. وای، کاشکه دوْغرۉدان-هم حکم سۆرساتيݩيز! شوْندا بيز-هم سيزيݩ بيلان بيله حکم سۆرارتيک. ۹خۉدای بيزي، یعنی رسۉللارې، اۉرېش پيرۉزلېق یؤريشده ايݩ سوْݩقې قطاردا غوْیساتې ديیيپ فکر ادیوْرېن. بيز میدانلېقدا مردميݩ گؤزينيݩ آلېندا اؤلديريلجکلر یانې بوْلدېق. هاوا، بيز همه عالم-جهانا: فرشتالره-هم، انسانلارا-هم گۆلکي بوْلدېق. ۱۰بيز مسيحه بوْلان ايمانېمېزېݩ خاطرېنا احمقدېرېس، سيز بوْلسا مسيحيݩ سایاسېندا هۉشلېسېݩېز! بيز عاجز، سيز بوْلسا گۆیچليسيݩيز! سيز آت-آبرایلې، بيز بوْلسا بی‌آبرایدېرېس! ۱۱بيز حالا-هم آچ-سۉوسېز، کؤیناکلريميز کهنه. بيز ینجيلیوْرېس، اۆیسيز-پهناسېز سرگرداندېرېس. ۱۲بيز غارا در دؤکيپ، زحمت چکیوْرېس. بيزه غارغانلارېندا، اوْلارا خیر برکت ديلایوْرېس. بيزي غېنانلارېندا، مۉݩا چېدایوْرېس. ۱۳بيزه تهمت ادانلرينده، ملایملېق بيلان جواب بریوْرېس. بيز شۉ فرصدا چنلي یر یۆزينيݩ چؤپ-چؤري، دنیانېݩ چتللېقلارې یانې بوْلاندېرېس.
۱۴من بۉلارې سيزي اۉیالدېرماق اۆچين دأل-هم، سيزه نصيحت بوْلسېن ديیيپ یازیوْرېن، سببي سيز منيݩ عزیز فرزندلريمسيݩيز! ۱۵مسيحيݩ یوْلېندا سيزيݩ مۆݩلرچأ استادلارېݩېز بوْلسا-هم، آتاݩېز آزدېر. هاوا، من خوْش خبر آرقالې سيزيݩ عيسی مسيحدأکي آتاݩېز بوْلدېم. ۱۶شوْݩا وره-هم، یالباریوْرېن: منيݩ یانې بوْلېݩ. ۱۷مانا، تيمۉتاۉسې شۉ مقصد بيلان یانېݩېزا ايبرديم. اوْل منيݩ محبتلې اوْغلېم و اربابېݩ صادق غۉلېدېر. اوْل منيݩ عيسی مسيحيݩ یوْلېنا ايیاریوْنلېغېمې سيزه یادلادار. من همه یرده و هر کليسادا بۉ یوْلا ايیارمگي اؤورادیوْندېرېن. ۱۸سيزيݩ کأبيرلريݩيز من یانېݩېزا بارمارېن فکر اديپ، کتته گؤوۆن بوْلدېلار. ۱۹خۉدای یوْل برسه، من تيزرأک سيزيݩ یانېݩېزا بارجاقدېرېن. شوْندا اوْلارېݩ گپيني دأل-هم، گۆیجيني گؤرارين. ۲۰چۆنکي خۉدایېݩ پادشالېغې سؤزده دأل-هم، گۆیچدادير. ۲۱من سيزه نأمه بيلان بارایېن؟ غامچې بيلانمي یا-هم محبت و یۉمشاقلېق بيلانمي؟ سيز بۉلارېݩ هایسېنې سایلایوْرسېݩېز؟
۱سيزيݩ آراݩېزداقې آزغېنچېلېق اۆچين گۆررۆݩ یایرادې. بۉلار یانې لوْلۉلېغې حتّیٰ بت‌پرستلار-هم ادیوْن دألدير! سيزيݩ بيريݩيز اؤز اؤوای اناسي بيلان یاتېپ-تۉریوْرمېشېݩ. ۲سيز بوْلسا اؤز-اؤزيݩيزه غۉوانیوْرسېݩېز! سيز مۉݩا دراک یاس تۉتېپ، شۉرقم ايش ادیوْنې آراݩېزدان آیرمالې دألمي؟ ۳من یانېݩېزدا بوْلماسام-هم، رۉحدا سيزيݩ بيلانديرين. من عین یانېݩېزدا بوْلان یانې، شۉرقم ايش ادانيݩ اۆستيننن ايندي اؤز حکميمي چېقاردېم. ۴سيز بيله اربابېمېز عيسانېݩ آدېننان جمعلانانيݩيزده من هم رۉحدا سيزيݩ بيلان بوْلارېن. شوْندا عيسی مسيحيݩ گۆیجي آرقالې ۵شۉرقم ايش ادان انسانې شیطانا تابشېرېݩ. شوْندا اوْنېݩ گنالې نَفْسي یوْغالېپ، اربابېݩ گلجک گۆنينده رۉحې خلاص بوْلار. ۶سيزيݩ غۉوانماغېݩېز دوْغرې دألدير. بوْلماسا سيز آزاجېق خمیرمایانېݩ همه خميرې تۉرشادیوْنلېغېنې بيلمیوْرسېݩېزمې؟ ۷فطيرليک خمير بوْلېپ بيلاريݩيز یانې، کهنه خمیرمایانې آیرېپ تاشلاݩ. اصلیندا شوْل فطيرليک خمير سيزسيݩيز! چۆنکي بيزيݩ فِصَح هایدېمېزېݩ غۉزۉسې – عيسی مسيح قربان اديلاندير. ۸شوْݩا وره، هایدې کهنه خمیرمایه بيلان، یعنی قهر-غضب و یامانلېق بيلان، بللاماليݩ. ترسينه، اوْنې فطير خميرې بيلان، یعنی پأک یۆراکليليک و حقيقت بيلان، بللأليݩ.
۹من سيزه آزغېن انسانلار بيلان غاتناشماݩ ديیيپ اؤݩ یازېپتېم. ۱۰اما من شۉرقم یازانېمدا بۉ دنیانېݩ انسانلارېنې: آزغېن انسانلارې یا-هم بدنفسلري، کذابلارې یا-هم بت‌پرستلارې ايشيݩيز بوْلماسېن ديیماديم. بۉرقم بوْلسا، سيز بۉ دنیانې بیراِییَم ترک اتمالي بوْلارتېݩېز. ۱۱منيݩ مقصدېم بۉدېر: حالا مسيحي دوْغانېݩېز ديییوْنلار آزغېن یا-هم بدنفس، بت‌پرست یا-هم یاراماز گپلایوْن، عرق‌خوْر یا-هم کذاب بوْلانلار بيلان غاتناشماݩ ديیيپ یازیوْرېن. شۉرقم انسانلار بيلان حتّیٰ بير ساچاق باشېندا-هم اوْتۉرماݩ. ۱۲-۱۳ بيز کليسادان بوْلمادېقلارېݩ اۆستيننن حکم چېقارمالېمې؟ اوْلارېݩ اۆستيننن خۉدای حکم چېقارار. بيز فقط کليسادان بوْلانلارېݩ اۆستيننن حکم چېقارمالې. ”سيز اؤز آراݩېزدان یامانلېق ادیوْنې قوْوېݩ“.
۱سيز ايمانداقې دوْغانېݩېز بيلان دعوالاشانېݩېزدا، نأديپ جرأت ادیوْرسېݩېز ايمانلېلارېݩ دأل، ايمانسېزلارېݩ محکماسينه أکيدیوْرسېݩېز؟! ۲سيز خۉدایېݩ مردمينيݩ بۉ دنیا قاضيلېق اتجکليگيني بيلمیوْرسېݩېزمې؟ اگر سيز دنیا قاضيلېق اتجک بوْلساݩېز، کيژژيک دعوالارې چؤزيپ بيلمارسيݩيزمي؟ ۳بوْلماسا سيز بيزيݩ حتّیٰ فرشتالره-هم قاضيلېق اتجکليگيميزي بيلمیوْرسېݩېزمې؟ گۆنده بوْلیوْن ساده ايشلر اۆچين گۆررۆݩ-هم یوْق! ۴شۉرقم دعوالارېݩېز بار بوْلسا، نأمه اۆچين اوْلارې کليسادان بوْلمادېقلارېݩ قاضيلېغېنا تابشېریوْرسېݩېز؟ ۵شۉرقم اتمأنه اۉیالمیوْرسېݩېزمې؟ بوْلماسا آراݩېزدا دوْغانلارېݩ دعواسېنې چؤزيپ بيلجک بير دانا-هم یوْقمې؟ ۶ترسينه، دوْغان دوْغان بيلان دعوالاشیوْر. مۉنېݩ اۆستسينه-هم، اوْلار مۉنې ايمانسېزلارېݩ اؤݩينده ادیوْرلار! ۷اصلیندا بيري-بيريݩيز بيلان محکماده دعوالاشماغېݩ اؤزي سيزيݩ یݩيليشيݩيزي گؤرکازیوْر. بوْلماسا حقسېزلېغا چېدانېݩېز یاغشې دألمي؟ تالانا چېدانېݩېز یاغشې دألمي؟ ۸سيز بوْلسا عدالتسېزلېق ادیوْرسېݩېز، آلدایوْرسېݩېز. اؤز-هم کيمي؟ اؤز دوْغانلارېݩېزې!
۹بوْلماسا سيز یامانلېق ادیوْنلارېݩ خۉدایېݩ پادشالېغېنې ميراث آلماجاقلېغېنې بيلمیوْرسېݩېزمې؟ اؤز-اؤزيݩيزي آلداماݩ! نه آزغېنلار، نه-هم بت‌پرستلار، نه زناکارلار، نه-هم بچابازلار، ۱۰نه-هم اوْغرۉلار، نه نَفْسي غاتېلار، نه-هم شراب ايچيپ مس بوْلیوْنلار، نه سؤگيپ غارغایوْنلار، نه-هم کذابلار – شۉلارېݩ بيري-هم خۉدایېݩ پادشالېغېنې ميراث آلماز. ۱۱سيزيݩ-هم کأبيرلريݩيز شوْلار یانېتېݩېز. اما سيز اربابېمېز عيسی مسيحيݩ آدې بيلان خۉدایېمېزېݩ رۉحې آرقالې پأکلانديݩيز، خۉدایېݩ مقدس مردمي بوْلدېݩېز، آقلاندېݩېز.
۱۲سيز: ”من هر ذادې اتمأنه حقېم بار“ ديییوْرسېݩېز. هاوا، اما هر ذات سيزيݩ اۆچين فایدالې دألدير. ”من هر ذادې اتمأنه حقېم بار“ ديیيپ بيلیوْرېن، اما هيچ ذات منيݩ اۆستيمنن آقالېق سۆرمالي دألدير. ۱۳سيز: ”داماق غارېن اۆچين، غارېن-هم داماق اۆچيندير. خۉدای اوْلارېݩ ايکيسيني هم یوْق ادار“ ديیيپ دوْغرې آیدیوْرسېݩېز. اما بدن آزغېنچېلېق اۆچين دأل-هم، ارباب اۆچيندير. ارباب هم بدنيميز اۆچيندير. ۱۴خۉدای اؤز گۆیجي آرقالې ارباب عيسانې ديرالتدي. اوْل بيزي هم ديرالدار. ۱۵بوْلماسا سيز اؤز بدنيݩيزيݩ عيسی مسيحيݩ بدنينيݩ عضوېلېغېنې بيلمیوْرسېݩېزمې؟ ايندي مسيحيݩ عضوېنې آلېپ، اوْنې بير لوْلې بيلان بيريکديرایينمي؟ هيچ اتمارين! ۱۶ سيز اؤزيني لوْلې بيلان بيريکديرانيݩ اوْنېݩ بيلان بير تن بوْلیوْنلېغېنې بيلمیوْرسېݩېزمې؟ چۆنکي تۉرات کتابدا: ”ايکيسي بير تن بوْلیوْر“ ديیيپ یازېلغېدېر. ۱۷ارباب بيلان بيريگان هم رۉحدا اوْنېݩ بيلان بير بوْلار. ۱۸آزغېنلېقدان غاچېݩ. انسان هر نأهيلي گناه اتسه-هم، اوْل اوْنېݩ تنينه ال دگيریوْن دألدير. اما آزغېنلېق ادیوْن اؤز تنينه ضد گناه ادیوْندېر. ۱۹بوْلماسا سيز اؤز بدنيݩيزيݩ مقدس رۉحېݩ یاشایوْن عبادت‌خاناسېلېغېنې بيلمیوْرسېݩېزمې؟ سيز بۉ رۉحې خۉدایدان آلدېݩېز. سيزيݩ بدنيݩيز اؤزيݩيزيݩکي دألدير. ۲۰سيزلر بها بيچيليپ آلېنانسېݩېز. شوْݩا وره-هم، اؤز بدنيݩيز بيلان خۉدایې شهرتلانديريݩ.
۱ايندي بوْلسا سيزيݩ ماݩا: ”ارکاگيݩ عیالا یاناشمازلېغې یاغشېدېر“ ديیيپ یازانلارېݩېز اۆچين آیتماقچې. ۲آزغېنچېلېغا یوْل برمزليک اۆچين، غوْی، هر ارکاک اؤز عیالې، هر عیال-هم اؤز أري بيلان یاناشسېن. ۳أر اؤز عیالې اۆچين، عیالې-هم اؤز أري اۆچين أر-عیاللېق وظيفاسيني برجای اتماليديرلر. ۴عیالېݩ بدني اؤزينيݩ دأل-هم، أرينيݩ اختیارېندادېر. أري اۆچين هم شۉرقمدېر: أرينيݩ بدني اؤزينيݩ دأل-هم، عیالېنېݩ اختیارېندادېر. ۵فقط خۉدایا دعا ادیوْن وقتېݩېز بوْلماسا، باشغا وقت بيري-بيريݩيزي أر-عیاللېق حقېننان محرۉم اتمأݩ. بۉ هم اؤز آراسېندا اېلالاشېغا وره فقط بيرآز محللېق بوْلسېن. سوْݩ غایتادان بيريگيݩ. بوْلماسا اؤزيݩيزيݩ آلېݩېزې آلېپ بيلمیوْنلېغېݩېزدان تۉتېنېپ، شیطان سيزي آزدېرماسېن. ۶من بۉلارې بۉیرېق دأل-هم، مصلحت حکمينده آیدیوْرېن. ۷هر کيميݩ من یانې بوْلماغېنې ايسلایوْرېن. اما هر کيميݩ خۉدایدان آلان اؤز تحفاسې باردېر: بيرينيݩ تحفاسې باشغا رقم، اوْل بيرينيݩ تحفاسې باشغا رقم. ۸اما اۆیلانماديک ارکاکلره و دۉل عیاللارا شۉرقم ديییوْرېن: اوْلارا من یانې اۆیلانمزليک یاغشېدېر. ۹اما اؤزلرينيݩ بدنينيݩ نَفْسينيݩ آلېنا آلېپ بيلمیوْن بوْلسالار، اوْندا اۆیلانسينلر. چۆنکي شهوت اوْدېنا یاناننان، اۆیلانمک یاغشېدېر. ۱۰نکاداقېلارا بوْلسا من دأل-هم، ارباب بۉیۉریوْندېر: عیال اؤز أريننن آیرېلماسېن. ۱۱اگر آیرېلان بوْلسا، باشغا أره بارماسېن یا-هم اؤز أري بيلان یاراشسېن. أر-هم اؤز عیالېننان آیرېلماسېن. ۱۲بۆیلاکيلره بوْلسا ارباب دأل-هم، من ديییوْرېن: اگر هایسېدېر بير دوْغانېݩ ايمان گتيرماديک عیالې بار بوْلسا، اوْل عیال هم اوْنېݩ بيلان یاشامانا راضې بوْلسا، اوْندا بۉ دوْغان اؤز عیالې بيلان آیرېلېشماسېن. ۱۳اگر عیالېݩ ايمان گتيرماديک أري بار بوْلسا، أري-هم اوْنېݩ بيلان یاشامانا راضې بوْلسا، بۉ عیال أري بيلان آیرېلېشماسېن. ۱۴چۆنکي ايمان گتيرماديک أر اؤز ايمانلې عیالې آرقالې پأکلانیوْندېر. ايمان گتيرماديک عیال-هم اؤز ايمان گتيران أري آرقالې پأکلانیوْندېر، بوْلماسا سيزيݩ چاغالارېݩېز پأک حساب اديلمزتيلر. ايندي بوْلسا پأکدير. ۱۵-۱۶خۉدای بيزي بيلاليکده پاراخات یاشامانا چاغېراندېر. ای، عیال، شاید، أريݩ سن آرقالې خلاص اديلار. ای، أر، شاید، عیالېݩ سن آرقالې خلاص اديلار. اما ايمان گتيرماديک یانیوْلداش آیرېلېشجاق بوْلسا، غوْی، آیرېلېشسېن. ايمانلې أر یا-هم عیال شۉرقم یاغدایلاردا آیرېلېشېپ بيلار.
۱۷اما هر نأهيلي بوْلسا-هم، هر کيم اربابېݩ اوْݩا بللایشي یانې، خۉدای اوْنې هایسې حالدا چاغېران بوْلسا، شوْݩا وره-هم یاشاسېن. من مۉنې همه کليسالارا بۉیۉریوْرېن. ۱۸اگر کيمدير بيري سنتليکأ چاغېرېلان بوْلسا، غوْی، سنتليليگيني سنتسيزليگه اؤوۆرجک بوْلماسېن. اگر کيمدير بيري سنتلانماديک چاغېرېلان بوْلسا، سنتلانجک بوْلماسېن. ۱۹سنتليليک-هم، سنتسيزليک-هم هيچدير. ايݩ ضرۉر ذات خۉدایېݩ تابشېرېقلارېنې برجای اتمکدير. ۲۰کيم هایسې حالدا چاغېرېلان بوْلسا، شوْندا-هم غالسېن. ۲۱سن غۉلقا چاغېرېلدېݩمې؟ غوْی، بۉ سني جگرخۉن اتماسين. اما آزاد بوْلېپ بيلیوْن بوْلساݩ، فرصدې الدن برمه. ۲۲چۆنکي غۉلقا ارباب طرفېننان چاغېرېلان کيشي اوْنېݩ آزاد بنداسيدير. شوْنېݩ یانې، آزادلېقدا ارباب طرفېننان چاغېرېلان کيشي مسيحيݩ غۉلېدېر. ۲۳سيز بها بيچيليپ آلېندېݩېز. انسانلارېݩ غۉلې بوْلماݩ! ۲۴ای، دوْغانلار، هر کيم خۉدای طرفېننان نأهيلي حالدا چاغېرېلان بوْلسا، غوْی، شوْل حالدا-هم غالسېن.
۲۵اۆیلانماديک غېزلار اۆچين اربابدان آلان بۉیرېغېم یوْق. اما اربابېݩ مرحمتي آرقالې اېنامدار کيشي حکمينده مصلحت بریوْرېن. ۲۶منيݩ فکريمه شۉ مشقاتلې وقتدا هر کيميݩ اؤݩکي حالېندا غالانې یاغشېدېر. ۲۷اگر شيپيلأ اۆیلانان بوْلساݩ، نکاݩې بوْزما. حالا اۆیلانماديک بوْلساݩ، اوْندا کلينليک گؤزلامه. ۲۸اما اۆیلانسأݩ-هم، بۉ گناه دألدير. بوْی غېز هم اۆیلانسه گناه دألدير. اما اۆیلالانلر بۉ وقتدا کؤپ غېنچېلېقلارا دۉچار بوْلارلار. من سيزي شوْلاردان غوْرېماق ايسلایوْرېن. ۲۹ای، دوْغانلار، من سيزه شۉنې هم آیتماقچې: بللانيلان وقت کأن غوْلایلاندېر. شوْݩا وره-هم، فاميلې بوْلانلار عین فاميلې یوْق آدملار یانې بوْلسېن. ۳۰آغلایوْنلار آغلامیوْنلار یانې، خوْش بوْلیوْنلار خوْش بوْلمیوْنلار یانې، ساتېن آلیوْنلار عین ساتېن آلمادېقلار یانې یاشاسېن. ۳۱بۉ دنیانېݩ ايشلرينه مصرۉف کيشيلر-هم اؤز وقتېنې اوْلارا سوْوۉرماسېن. چۆنکي بۉ دنیا آخرا یتيپ باریوْندېر. ۳۲من سيزيݩ تشويشلردن، آلادالاردان آزاد بوْلماغېݩېزې ايسلایوْرېن. اۆیلانماديک کيشي اربابېݩ گؤونيننن تۉرجاق بوْلېپ، اربابېݩ ايشلريني آلادا ادیوْندېر. ۳۳اما اۆیلانان کيشي اؤز عیالېنېݩ گؤونيننن تۉرجاق بوْلېپ، بۉ دنیانېݩ ايشلريني آلادا ادیوْندېر. ۳۴شؤديپ، اوْنېݩ یۆراگي ايکأ بؤليناندير. أرسيز عیال یا-هم اۆیلانماديک غېز اربابېݩ ايشلرينيݩ آلاداسېنې اديپ، اؤزيني جان-تننن اربابا باغېش اداندير. اما أرلي عیال اؤز أرينيݩ گؤونيننن تۉرجاق بوْلېپ، بۉ دنیانېݩ ايشلريني آلادا ادیوْندېر. ۳۵من بۉلارې سيزيݩ خیرېݩېز اۆچين آیدیوْرېن. ترسينه، همه یۆراگيݩيزي اربابا باغېش اديپ، دوْغرې یاشارېݩېز یانې، سيزيݩ فایداݩېزا آیدیوْرېن. ۳۶اگر یيگيت بدنينيݩ نَفْسينه چېدامان، اؤز آداغلانان غېزېنا بوْلمالېسې یانې غاراماسا و اۆیلانمک قرارېنا گلسه، غوْی، اۆیلانيبرسين، بۉ گناه دألدير. ۳۷اما اوْل اۆیلانمزليگي یۆراگينه دۆوان بوْلسا، بۉ اۆچين محتاجلېغې بوْلمان، اؤز نَفْسينه بيليپ، برک قرارا گلان بوْلسا، اوْندا اوْل یاغشې ادیوْر. ۳۸شوْنېݩ اۆچين، آداغلېسېنا اۆیلانیوْن یاغشې ادیوْندېر. اۆیلانمیوْن بوْلسا اوْننان-هم یاغشې ادیوْندېر.
۳۹عیال أري اؤلیوْنچا، اوْݩا باغلېدېر. أري اؤلسه، اؤز ايسلأنينه بارمانا اختیارلېدېر. اما اوْنېݩ اۆیلانجک ارکاگي اربابا ايمان گتيران بوْلمالېدېر. ۴۰بۉ منيݩ فکريم: اوْل دۉل عیال دۉللېغېنا غالسا، حاص-هم بختلېدېر. من بوْلسا اؤزيمده خۉدایېݩ رۉحې بار ديیيپ فکر ادیوْرېن.
۱ايندي بوْلسا یالان خۉدایلارا قربانلېق بريلیوْن گؤش اۆچين شۉلارې آیتماقچې. سيزيݩ: ”همأميزيݩ بيليميميز بار“ ديیيپ آیدیوْنېݩېز دوْغرۉدېر. اما بيليم انسانې کتته گؤوۆن ادیوْر، محبت بوْلسا اوْنې محکم برکيدیوْندېر. ۲کيم هایسېدېر بير ذادې بيلیوْندېرېن فکر اتسه، اوْندا اوْل حالا بيلماليسي یانې بيلیوْن دألدير. ۳اما انسان خۉدایې یاغشې گؤریوْن بوْلسا، اوْل خۉدای طرفېننان تانېلاندېر. ۴شوْنېݩ اۆچين، یالان خۉدایلارا قربانلېق بريلان گؤشي ايیيپ-ايیمزليک اۆچين شۉنې آیتماقچې. سيزيݩ: ”یالان خۉدای اصلیندا هيچدير. یکه-تأک بير خۉدای باردېر“ ديییوْنېݩېز دوْغرۉدېر. ۵حتّیٰ یرده یا آسماندا ”خۉدای“ ديیيلیوْنلار بار بوْلسا-هم (اصلیندا ”خۉدایلار“ هم ”اربابلار“ حساب اديلیوْنلار کؤپدير)، ۶بيزيݩ اۆچين یکه-تأک خۉدای باردېر، اوْل بيزيݩ آتامېزدېر، همه ذادېݩ چشماسي-هم اوْلدېر. بيز اوْنېݩ اۆچين یاشایوْندېرېس. بيزيݩ اۆچين یکه-تأک ارباب بار، اوْل عيسی مسيحدير. همه ذات اوْل آرقالې یارادېلاندېر. بيز اوْل آرقالې یاشایوْندېرېس. ۷اما بۉ بيليم همه انسانلاردا یوْقدېر. کأبير انسانلار بت‌پرستلېق فکرلريننن پأکلانيپ بيلمأن، بۉ قربانلېق گؤشيني ايیانلرينده، حالا-هم یالان خۉدایا سجده ادیوْندېر فکر ادیوْرلار. بۉ هم اوْلارېݩ ضعيف وجدانېنې مردار ادیوْر. ۸اما داماق بيزي خۉدایا غوْلایلاشدېرمیوْر. ايیمأنيميز بيلان زیان چکاميز یوْق، ايیانيميز بيلان-هم فایده گؤراميز یوْق. ۹اما حاضر بوْلېݩ اؤز آزادلېغېݩېز ضعيف وجدانې بوْلان دوْغانلارېݩ بۆدۆريمگينه سبب بوْلماسېن! ۱۰چۆنکي اوْلاردان بيري سني، یعنی بيليمي بوْلانې، بتخانادا ساچاق باشېندا گؤريپ بيلار. شوْندا اوْنېݩ وجدانې ضعيف بوْلېپ، یالان خۉدایا بريلان قربانلېق گؤشي ايیمأنه تشويق اتمزمي؟ ۱۱شوْنېݩ اۆچين، بۉ سنيݩ بيليميݩ آرقالې ضعيف وجدانلې دوْغان ویران اديلدي. مسيح بوْلسا اوْنېݩ اۉرېندا اؤلدي. ۱۲سيز اؤز دوْغانلارېݩېزېݩ ضعيف وجدانېنې یارالاماق بيلان، اوْلارا ضد گناه ادانيݩيزده، عيسی مسيحه ضد گناه ادیوْنسېݩېز. ۱۳شوْݩا وره-هم، ايییوْن ذادېم دوْغانېمېݩ بۆدۆريمگينه سبب بوْلجاق بوْلسا، من اوْنې هيچ ايیمارين. من اوْنېݩ بۆدۆريمگيني ايسلام یوْق.
۱بوْلماسا من آزاد دألمي؟ یا من رسۉل دألمي؟ من اربابېمېز عيسی مسيحي اؤز گؤزيم بيلان گؤرماديممي؟ بوْلماسا سيز منيݩ ارباب اۆچين چکان زحمتيميݩ نتيجاسي دألمي؟ ۲باشغالار اۆچين رسۉل دأل-هم، من سيزيݩ اۆچين رسۉلدېرېن! چۆنکي سيز ارباب یوْلېنداقې رسۉللېغېمېݩ مهريسيݩيز. ۳رسۉللېغېمېݩ حق-حقۉقلارې اۆچين مني عیبلایوْنلارا، مانا، شۉنې ديیمکچي. ۴بوْلماسا بيزيݩ ايیيپ-ايچمأنه حقېمېز یوْقمې؟ ۵ايمانلې عیال یانېمېز بيلان أکيتمأنه حقېمېز یوْقمې؟ پِترُس و بۆیلاکي رسۉللار، اربابېمېز عيسانېݩ اينيلري هم خۉد شۉرقم ادیوْر. ۶یا-هم من بيلان بارنابېݩ ايمانلېلاردان مادې کمگيني آلمانا حقېمېز یوْقمې؟ ۷عسکر اؤزيننن مصرف اديپ عسکرليک ادارمي؟ میواسيننن ايیماجک بوْلسا، اۆزۆم تأگيني اوْتۉردیوْن بارمې؟ غوْیۉنلارې باقېپ-هم، اوْنېݩ سۆیديني ايچمیوْن بارمې؟ ۸من مۉنې فقط انسانېݩ فکريننن آیتمیوْرېن. شریعت هم بۉ اۆچين شۉرقم ديیمیوْرمې؟ ۹-۱۰چۆنکي مۉسانېݩ تۉرات کتابدا: ”خرمن دؤویوْن اؤکۆزيݩ آغزېنې داݩماݩ“ ديیيپ یازېلاندېر. خۉدای مۉنې بيزيݩ اۆچين آیتمیوْرمې؟ بوْلماسا اوْل اؤکۆزلريݩ آلاداسېنې ادیوْرمې؟ هاوا، بۉ بيزيݩ اۆچين یازېلاندېر. چۆنکي یر سۆریوْن-هم، خرمن دؤویوْن-هم حاصلدان پای آلماق اميدې بيلان ايشلاماليدير. ۱۱اگر بيز آراݩېزدا رۉحې تخملارې اکيپ، سيزدن مادې حاصلې اوْرساق، مۉنې کأن کؤپ گؤرارسيݩيزمي؟ ۱۲اگر باشغالار سيزدن پۉل کمگي آلمانا حقلې بوْلسا، اوْندا بيز اوْلاردان-هم کؤپ حقلېدېرېس!
اما بيز بۉ حقېمېزدان تۉتېنمادېق. ترسينه، مسيحيݩ خوْش خبرېنېݩ یایراماغېݩ آلېنې آلماجاق بوْلېپ، همه ذادا چېدایوْرېس. ۱۳بيليشيݩيز یانې، عبادت‌خانادا خدمت ادیوْنلار اؤز ايیجگيني عبادت‌خانادان آلیوْرلار. قربانلېق یرينده خدمت ادیوْنلار-هم قربانلېق صدقالارېننان پای آلیوْرلار. ۱۴ارباب خوْش خبرې تبليغ ادیوْنلارېݩ-هم خوْش خبردان مادې کمگيني آلماسېنې بۉیراندېر.
۱۵اما من بۉ حق-حقۉقلارېمېݩ بيريننن-هم فایدالانان دألديرين. من مۉنې یازماق بيلان سيزدن حق-حقۉغېمې طلب اتمکچي بوْلام یوْق. منيݩ بۉ ماختانمامې هيچ کيم پۉجا چېقارېپ بيلمز. اگر چېقارسا، اؤلانيم یاغشېدېر! ۱۶من خوْش خبرې تبليغ ادیوْنېم بيلان ماختانمانا حقلېدېرېن ديیيپ فکر ادام یوْق: مۉنې اتمک فرضېمدېر. اگر من خوْش خبرې تبليغ اتماسام، وای، منيݩ حالېما! ۱۷اگر من مۉنې اؤزيم سایلان بوْلساتېم، اوْندا سېلاغا تاماکين بوْلارتېم. اما مۉنې ماݩا خۉدای بۉیۉردې. ۱۸اوْندا سېلاغېم نأمادير؟ خوْش خبرې هيچ بير پۉلسېز تبليغ اديپ، اوْنېݩ ماݩا بریوْن حق-حقۉغېننان فایدالانمازلېق منيݩ اۆچين سېلاغدېر.
۱۹من آزاد بوْلسام-هم، هر کيم مسيحه ايمان گتيرسين ديیيپ، همالريݩ غۉلې بوْلدېم. ۲۰یهۉديلار مسيحه ايمان گتيرسينلر ديیيپ، یهۉدي بوْلدېم. من شریعته تابېن بوْلماسام-هم، شریعته وره یاشایوْنلار مسيحه ايمان گتيرسينلر ديیيپ، شریعته تابېن بوْلدېم. ۲۱من خۉدایېݩ شریعتيني بيلمیوْنلار مسيحه ايمان گتيرسينلر ديیيپ، اوْنې بيلماديکسيرأن بوْلدېم. حقيقتدا، خۉدایېݩ شریعتينه وره یاشاپ، مسيحيݩ بۉیرېقلارېنا تابېندېرېن. ۲۲عاجزلار مسيحه ايمان گتيرسينلر ديیيپ، عاجز بوْلدېم. کأبيرلري خلاص اتجک بوْلېپ، من همالره مݩزاديم. ۲۳من بۉلارېݩ بارېنې خوْش خبرېݩ برکتلرينه شريک بوْلېپ بيلاريم یانې، خوْش خبرېݩ خاطرېنا ادیوْرېن. ۲۴پيگاه غاتناشیوْن یۆورۆکلريݩ هماسي چاپالاسا-هم، بایراغې فقط بيري آلیوْندېر. سيزلر-هم بایراق آلار یانې چاپالاݩ. ۲۵پيگاه غاتناشیوْن هر کيم اؤزلريني تیارلایوْرلار. اوْل مۉنې گۆلدن اديلان بير تأجي آلماق اۆچين ادیوْر. بيز بوْلسا مۉنې هميشاليک تأجي آلماق اۆچين ادیوْندېرېس. ۲۶شوْݩا وره-هم، من مقصدسېز چاپالایوْنلار یانې چاپالامیوْرېن، هوانې مشتلایوْن کيشي یانې حرکت اتمیوْرېن. ۲۷یوْق، من خوْش خبرې باشغالارا تبليغ ادانيمنن سوْݩ، پيگاه غاتناشماقدان محرۉم اديلاسيم گلمیوْر. شوْنېݩ اۆچين-هم، بدنيمي تیارلاشدېرېپ، اوْنې اؤزيمه تابېن ادیوْرېن.
۱ای، دوْغانلار، من سيزيݩ شۉلاردان خبرلې بوْلماغېݩېزې ايسلایوْرېن: بيزيݩ آتا-بابالارېمېزېݩ بارې بۉلۉدېݩ آشاغېندا گزديلر، اوْلارېݩ بارې دریادان اؤتديلر. ۲اوْلارېݩ بارې بۉلۉدا و دریا چۆمديريليپ، مۉسانېݩ شاگردلري بوْلدېلار. ۳اوْلارېݩ بارې شوْل بير رۉحې نانې ايیديلر. ۴اوْلارېݩ بارې شوْل بير رۉحې سۉودان ايچديلر. چۆنکي اوْلارېݩ بارې بير رۉحې چشمادن، یعنی اؤزلرينه همرالېق ادان رۉحې سۉولې داشدان ايچديلر. بۉ داش مسيحيݩ خۉد اؤزيتي. ۵اما شوْندا-هم اوْلارېݩ کؤپۆسي خۉدایې ناراضې اتديلر. شوْنېݩ اۆچين-هم اوْلارېݩ جسدلري چؤلده پير-پېتراق بوْلدې. ۶بيز هم آتا-بابالارېمېز یانې یۆراکلريميزي یامانلېغا غوْلای اتمز یانې، بۉلارېݩ بارې بيزه بير درس-عبرتدير. ۷اوْلارېݩ کأبيرلري یانې بت‌پرست بوْلماݩ. اوْلار اۆچين تۉراتدا شۉرقم یازېلاندېر: ”انسانلار ايیيپ-ايچمأنه اوْتۉردېلار، سوْݩ تۉرېپ، اوْیناشمانا باشلادېلار“. ۸اوْلارېݩ کأبيرلري یانې آزغېنچېلېق اتماليݩ: بير گۆنده اوْلارېݩ یيگريمي اۆچ مۆݩ کيشي اؤلدي. ۹اوْلارېݩ کأبيرلري یانې مسيحي سېنامالېݩ: اوْلار سېنادېلار و هلاک بوْلدېلار. ۱۰اوْلارېݩ کأبيرلري یانې هۆݩۆرداماليݩ: اوْلار اؤلۆم فرشتاسينيݩ اليننن اؤلدي. ۱۱بۉلارېݩ بارې باشغالارا ساپاق بوْلسېن ديیيپ، آتا-بابالارېمېزېݩ باشېننان ايندي. بۉ زمانېݩ آخرقې گۆنلرينده یاشایوْنلارا، یعنی بيزه، عبرت حکمينده یازېلدې. ۱۲شوْنېݩ اۆچين، سيز برک دۉراندېرېس ديیيپ فکر ادیوْن-هم بوْلساݩېز، گناه اتمز یانې، حاضر بوْلېݩ! ۱۳باشېݩېزدان اينان سېناقلار باشغالارېݩ-هم باشېننان اينیوْندېر. اما خۉدای صادقدېر! اوْل سيزيݩ گۆیجيݩيزيݩ چېدانماجاق سېناغېنې برمز. سيز سېناغا دۆشانيݩيزده، خۉدای اوْل وسوسادان چېقارېݩېز یانې یوْل آچار.
۱۴شوْنېݩ اۆچين، ای، منيݩ عزیزلريم، بت‌پرستلېقدان غاچا دۉرېݩ. ۱۵من سيزيݩ بيلان هۉشلې انسانلار حکمينده گپلاشیوْرېن. سيزه آیدیوْنلارېمنان اؤزيݩيز نتيجه چېقارېݩ. ۱۶بيز شکر اديپ، شکر کأساسيننن ايچانيميزده، مسيحيݩ غانېنا شريک بوْلمیوْرېسمې؟ نانې بؤليپ ايیانيميزده، مسيحيݩ بدنينه شريک بوْلمیوْرېسمې؟ ۱۷نانېݩ بير بوْلېشې یانې، بيز کؤپ بوْلساق-هم، بير بدنديريس. چۆنکي شوْل بير نانې پایلاشیوْندېرېس.
۱۸ اسرائیل مردمينه گؤزلأݩ: قربانلېق یرينده بريلان قربانلېقدان ايییوْن شوْل یره شريک بوْلمیوْرمې؟ ۱۹مۉنې ديیمک بيلان، یالان خۉدایا بريلان قربانلېغېݩ یا-هم یالان خۉدایېݩ اؤزينيݩ هایسېدېر بير اهميتي بار ديیجک بوْلیوْرېنمې؟ ۲۰البته، یوْق! اما من بت‌پرستلارېݩ بریوْن قربانلېغېنې خۉدایا دأل-هم، ارواح-جنلارا بریوْنلېغېنې آیتجاق بوْلیوْرېن. من سيزيݩ جنلارا شريک بوْلماغېݩېزې ايسلامیوْرېن. ۲۱سيز هم اربابېݩ کأساسيننن، هم جنلارېݩ کأساسيننن ايچيپ بيلمارسيݩيز. سيز هم اربابېݩ ساچاغېنا، هم ارواح-جنلارېݩ ساچاغېنا شريک بوْلېپ بيلمارسيݩيز. ۲۲یا-هم بيز اربابېݩ قهرېنې گتيرجک بوْلیوْرېسمې؟ بوْلماسا بيز خۉدایدان گۆیچليمي؟
۲۳سيز: ”من هر ذادې اتمأنه حقېم بار“ ديییوْرسېݩېز، اما هر ذات سيزيݩ اۆچين فایدالې دألدير. ”من هر ذادې اتمأنه حقېم بار“ ديییوْرسېݩېز، اما همه ذات برکيدیوْن دألدير. ۲۴هر کيم اؤز فایداسېنې دأل-هم، باشغالارېݩ فایداسېنې گؤزلاسين. ۲۵گؤش بازارېندا ساتېلیوْن هر گؤشي ايیيپ بيلارسيݩيز. آنېغېنا یتجک بوْلېپ، وجدانېݩېزې خوارلاماݩ. ۲۶چۆنکي ”یر و اوْنداقې ذاتلار اربابېݩقېدېر“. ۲۷اگر ايمان گتيرماديکلريݩ بيري سيزي داماغا چاغېرسا، سيز-هم گيتمک ايسلاسأݩيز، اؤݩيݩيزده غوْیېلان ذاتلارې آرقایېن ايیبريݩ. آنېغېنا یتجک بوْلېپ، وجدانېݩېزې خوارلاماݩ. ۲۸اما بيري سيزه: ”بۉ یالان خۉدایلارا قربانلېق بريلان گؤشيدير“ ديیسه، بۉ گؤش اۆچين آیدان انسانېݩ و وجدانېݩ خاطرېنا اوْنې ايیمأݩ. ۲۹من سيزيݩ وجدانېݩېز دأل-هم، شوْل انسانېݩ وجدانې اۆچين آیدیوْرېن.
نأمه اۆچين باشغانېݩ انصافې منيݩ آزادلېغېما قاضيلېق ادیوْر؟ ۳۰اگر من داماق ايیانيمده خۉدایا شکر اتسام، اوْندا نأمه اۆچين شکر ادیوْن داماغېم اۆچين ملامت اديلیوْرقام؟ ۳۱شوْنېݩ اۆچين، ايیسأݩيز-هم، ايچسأݩيز-هم، هر نأمه اتسأݩيز-هم – بۉلارېݩ بارېنې خۉدایېݩ شهرتي اۆچين اديݩ. ۳۲یهۉديلارېݩ-هم، یۉنانيلارېݩ-هم، خۉدایېݩ کليساسېنېݩ-هم، هيچ کيميݩ بۆدۆريمگينه سبب بوْلماݩ. ۳۳چۆنکي من اؤز فایداما گؤزلامأن، کؤپلريݩ خلاص بوْلماغې اۆچين اوْلارېݩ فایداسېنې گؤزلایوْرېن. هر ذاتدا هر کيمي راضې اتمأنه اليمنن گلاني ادارين.
۱منيݩ مسيحدن گؤرالده آلېشېم یانې، سيز-هم مننن گؤرالده آلېݩ.
۲مني هميشه یادلایوْنلېغېݩېز، تعليماتې سيزه تابشېرېشېم یانې ساقلایوْنلېغېݩېز اۆچين سيزي اؤویوْرېن. ۳اما دۆشينمگيݩيزي ايسلایوْرېن: هر ارکاگيݩ کلاسي مسيحدير، عیالېݩ کلاسي ارکاکدير، مسيحيݩ کلاسي بوْلسا خۉدایدېر. ۴کلاسيني بۆرأپ، دعا-ديلاگ یا-هم پیغمبرليک ادیوْن ارکاک کيشي اؤز کلاسيني بی‌عزت ادیوْندېر. ۵کلاسيني بۆرامأن دعا-ديلاگ یا-هم پیغمبرليک ادیوْن عیال اؤز کلاسيني بی‌عزت ادیوْندېر. اوْل کلاسي سېرېلان عیال بيلان فرقې یوْقدېر. ۶هاوا، اگر عیال کلاسيني بۆرامیوْن بوْلسا، اوْندا، غوْی، ساچېنې-هم کسديرسين. اما عیالېݩ ساچېنې کسمگي یا-هم سېردېرماغې بی‌آبرایلې بوْلسا، غوْی، اوْل کلاسيني یالېق بۆراسين! ۷ارکاک کلاسيني بۆرامالي دألدير. چۆنکي اوْل خۉدایېݩ کشبيدير، اوْنېݩ شهرتيدير. عیال بوْلسا ارکاگيݩ شهرتيدير. ۸چۆنکي ايلکيباشدان ارکاک عیالدان دأل-هم، عیال ارکاکدن یارادېلاندېر؛ ۹ارکاک عیال اۆچين دأل-هم، عیال ارکاک اۆچين یارادېلاندېر. ۱۰اگر عیال ارکاگيݩ شهرتي بوْلیوْن بوْلسا، اوْندا اوْل فرشتالريݩ خاطرېنا کلاسيني بۆرأپ-بۆرامزليگي، غوْی، عیالېݩ اؤزي چؤزسين. ۱۱اما هر نأهيلي بوْلسا-هم، اربابېݩ مردمينيݩ آراسېندا عیال ارکاکسيز، ارکاک-هم عیالسېز بوْلماز. ۱۲چۆنکي عیال ارکاکدن یارادېلان بوْلسا-هم، ارکاک عیالدان دنیا گلیوْندېر. هماسيني هم خۉدای یاراداندېر. ۱۳اؤزيݩيز فکر اديپ گؤريݩ: عیال کلاسيني بۆرامأن خۉدایا دعا اتسه بوْلارمې؟ ۱۴ارکاک ساچېنې اؤسديرسه بی‌عزت بوْلانلېقلېغېنې طبیعتيݩ اؤزي سيزه آیتمیوْرمې؟ ۱۵عیال اۆچين بوْلسا اۉزېن ساچ آبرایدېر. اۉزېن ساچ اوْݩا یالېق حکمينده بريلاندير. ۱۶اگر بۉ مسئله اۆچين جدل اتمکچي بوْلیوْن کيشي بار بوْلسا، شۉنې ديییوْرېن: بيزيݩ و خۉدایېݩ کليسالارېندا عیاللارېݩ کلاسينه یالېق بۆرانمگي رسم-رواجدېر.
۱۷ايندي بوْلسا شۉ دستۉرلار برمک بيلان بيرليکده، اؤزيميݩ معقۉللامیوْن ذادېم اۆچين آیتماقچې: سيزيݩ جمعلانيشيکلريݩيزيݩ فایداسېننان زیانې کؤپدير. ۱۸بيرينجيدن، کليسا حکمينده اۆیشانيݩيزده، آراݩېزدا آغزالالېقلارېݩ بوْلیوْنلېغې باراداقې گۆررۆݩلر منيݩ غۉلاغېما دگیوْر. من مۉݩا آز-کم اېنانمان-هم دۉرام یوْق. ۱۹سببي آراݩېزدا آغزالالېقلار بوْلمالې ذاتدېر. اوْلار سيزيݩ خۉدایېݩ سېناغېننان اؤتيپ-گچمیوْنلېغېݩېزې آشکار ادیوْر. ۲۰سيز بير یره اۆیشانيݩيزده، اربابېݩ ساچاغېنېݩ نانېنې ايیمک اۆچين دأل. ۲۱سببي داماق ايیانيݩيزده، گتيران داماغېݩېزې باشغالار بيلان پایلاشمان، اؤزيݩيز ايییوْرسېݩېز. شؤديپ، بيري آچ غالیوْر، باشغا بيري بوْلسا سرخوْشدېر. ۲۲ايیيپ-ايچمک اۆچين اؤز اۆیيݩيز یوْقمې؟ سيز خۉدایېݩ کليساسېنې آیاق-آستې اديپ، غريبلارې کمسيتمک ايسلایوْرسېݩېزمې؟ من مۉݩا نأمه ديیایين؟ شۉرقم ادیوْنېݩېز اۆچين سيزي اؤوایينمي؟ البته، یوْق! ۲۳چۆنکي من اربابدان آلان تعليماتېمې سيزه تابشېردېم. ارباب عيسی اؤزينه خائنلېق اديلان گيجاسي الينه نان آلېپ، ۲۴شکر اتدي. سوْݩ نانې بؤليپ: ”بۉ سيز اۆچين بريلیوْن بدنيمدير. مۉنې مني یادلاماق اۆچين برجای اديݩ“ ديیدي. ۲۵شوْنېݩ یانې، داماقدان سوْݩ شرابلې کأسأني آلېپ: ”بۉ شراب منيݩ غانېم آرقالې باغلانېشېلیوْن تأزه پیماندېر. اوْننان هر ساپار ايچانيݩيزده، مۉنې مني یادلاماق اۆچين برجای اديݩ“ ديیدي. ۲۶شوْݩا وره-هم، سيز هر ساپار بۉ نانې ايیانيݩيزده، بۉ کأسادن ايچانيݩيزده، ارباب پس گلیوْنچا، اوْنېݩ اؤلۆميني اعلان ادیوْرسېݩېز.
۲۷شوْنېݩ اۆچين، هر کيم یاراشمیوْن بۉ ناننان ايیسه یا-هم اربابېݩ کأساسيننن ايچسه، اوْنېݩ بدني و غانې اۆچين گناه ادیوْندېر. ۲۸شوْنېݩ اۆچين-هم، هر کيم اؤزيني سېناسېن. سوْݩ بۉ ناننان ايیمالي، بۉ کأسادن ايچمالي. ۲۹هر کيم اربابېݩ بدنيني حساب اتمأن ايیيپ-ايچسه، اؤز-اؤزيني خۉدایېݩ حکمينه دۉچار ادیوْندېر. ۳۰مانا، شۉ سببدن آراݩېزدا عاجزلار و کسللر کؤپ، اؤلانلريݩيز هم آز دألدير. ۳۱بيز ايلکي اؤزيميزي سېناپ گؤران بوْلساتېق، اوْندا حکمه دۉچار بوْلمازتېق. ۳۲ارباب بيزي تربيه برمک اۆچين حکم ادیوْندېر. اوْل مۉنې بيزيݩ دنیا بيلان بيرليکده حکم اديلمزيميز اۆچين ادیوْر. ۳۳شوْنېݩ اۆچين، ای، دوْغانلار، اربابېݩ ساچاغې اۆچين اۆیشانيݩيزده، بيري-بيريݩيزه غاراشېݩ. ۳۴اگر کيمدير بيري آچ بوْلسا، غوْی، اؤز اۆیينده داماق ايیسين. شوْندا کليسا حکم اديلمز. غالان ذاتلارې بوْلسا بارانېمدا چؤزارين.
۱ايندي بوْلسا، ای، دوْغانلار، من سيزيݩ رۉحېݩ تحفالارې اۆچين خبرلې بوْلماغېݩېزې ايسلایوْرېن. ۲یادېݩېزدامې، سيز بت‌پرستقاݩېز، ديلسيز-آغېزسېز یالان خۉدایلارېݩ تأثیرينه دۆشيپ، اوْلارا ايیاریوْرتېݩېز. ۳شوْݩا وره-هم، سيزلره آیدیوْرېن: خۉدایېݩ رۉحېننان الهام آلیوْن انسان: ”عيسی مسيحه لعنت بوْلسېن!“ ديیمز. مقدس رۉح اوْندا بوْلماسا، انسان: ”عيسی اربابدېر!“ ديیيپ بيلمز.
۴ مقدس رۉحېݩ بریوْن تحفالارې رقم-رقمدېر، اما اوْلارېݩ بارې شوْل بير رۉحداندېر. ۵خدمتلار فرقلې-فرقلېدېر، اما اوْلارېݩ بارې شوْل یکه-تأک ارباب اۆچيندير. ۶عمللر فرقلې-فرقلېدېر، اما هر کيمده همه ذادې ادیوْن شوْل بير خۉدایدېر.
۷هر کيمده مقدس رۉحېݩ عیان بوْلماغې همالريݩ فایداسې اۆچيندير. ۸مقدس رۉح کيمدير بيرينه گپلامکده دانالېق، ینه بيرينه اؤوراتمکده بيليم بریوْر. ۹باشغا بيرينه مقدس رۉح ايمان بایلېغېنې، ینه بيرينه شفا برمه تحفالارېنې بریوْر. ۱۰اوْل بيرينه قدرت گؤرکازمه، باشغاسېنا پیغمبرليک، ینه بيرينه رۉحلارې تانېماقلېق، باشغا بيرينه نامعلۉم ديللر، ینه بيرينه بۉ ديللري معنالاندېرما تحفاسېنې بریوْر. ۱۱بۉلارېݩ بارېنې یکه-تأک بير مقدس رۉح ادیوْندېر. اوْل هر کيمه اؤز نيّتينه وره بریوْندېر.
۱۲بدن بير بوْلسا-هم، عضولارې کؤپدير. عضولارې کؤپ بوْلسا-هم، اوْلار بۆتين بير تني عمله گتيریوْرلار. مسيح اۆچين هم شۉرقمدېر. ۱۳چۆنکي بيز کيم بوْلساق-هم: یهۉديمې، یۉنانيمې، غۉلمې، آزادمې – فرقې یوْق، بارېمېز بير بدن بوْلماق اۆچين، بير مقدس رۉحا چۆمديريلديک. بيزيݩ بارېمېز بير مقدس رۉحې قبۉل اتديک.
۱۴بدن بير عضودان عبارت دألدير. اوْنېݩ عضوې کؤپدير. ۱۵آیاق: ”من ال دأل، من بۉ بدننن دألديرين“ ديیاني بيلان بدن عضولېغېنا غالیوْندېر. ۱۶غۉلاق هم ”من گؤز دأل، من بۉ بدننن دألديرين“ ديیسه-هم، بدن عضولېغېنا غالیوْندېر. ۱۷اگر تۉتۉش بدن گؤز بوْلان بوْلسا، اوْندا اوْل نأديپ اشيدارتي؟ اگر تۉتۉش بدن غۉلاق بوْلان بوْلسا، اوْندا اوْل نأديپ اېس آلارتې؟ ۱۸اما خۉدای همه عضولارې بير بدنده یرلاشديريپ، اوْلارېݩ هر هایسېنې اؤز نيّتينه وره یرينده غوْیدې. ۱۹اگر عضولارېݩ بارې هایسېدېر بير عضو بوْلان بوْلسا، اوْندا بدن نيراده بوْلارتې؟ ۲۰اصلیندا عضولار کؤپ، بدن بوْلسا بيردير.
۲۱گؤز اله: ”سن ماݩا گراک دأل!“ ديیيپ بيلمیوْر. کله هم آیاقلارا: ”سيز ماݩا گراک دأل!“ ديیيپ بيلمیوْر. ۲۲ترسينه، بدنيݩ عاجز حساب اديلیوْن عضولارې حاص گراکليدير. ۲۳حرمتسېزراق حساب اديلیوْن عضولارا علیٰ‌حده حرمت غوْییوْرېس. یاراشېقسېز حساب اديلیوْن عضولارېمېز اۆچين علیٰ‌حده آلادا ادیوْرېس. ۲۴بدنيݩ یاراشېقلې عضولارې بوْلسا شۉرقم آلادا محتاج دألدير. خۉدای بدن عضولارېنې بيريکديرانده، اوْنېݩ عزتسيز-حرمتسېز حساب اديلیوْن عضولارېنا حاص کؤپ عزت-حرمت بردي. ۲۵اوْل مۉنې بدنده هيچ بؤلينيشيک بوْلمان، عضولار بيري-بيري اۆچين برابر درجاده آلادا اتسينلر ديیيپ اتدي. ۲۶اگر بير عضو خوارلېق چکسه، بۆیلاکي عضولار هم خوارلېق چکارلر. اگر بير عضو حرمتلانېلسا، همه عضولار مۉݩا خوْش بوْلار.
۲۷سيزيݩ همأݩيز عيسی مسيحيݩ بدنيسيݩيز، هر بيريݩيز بدنينيݩ بير عضوېسېݩېز. ۲۸خۉدای کليسا ايلکي بيلان رسۉللارې، سوْݩ پیغمبرلري، اۆچۆنجي اديپ استادلارې بللادي. سوْݩ معجزه گؤرکازیوْنلارې و شفا بریوْنلارې، کمک بریوْنلارې و مديرلري، سوْݩ نامعلۉم ديللرده گپلایوْنلارې بللادي. ۲۹بوْلماسا همالر رسۉلمېدېر؟ همالر پیغمبرميدير؟ همالر تعليم بریوْن استادمېدېر؟ همالر قدرت گؤرکازيپ بيلیوْنمېدېر؟ ۳۰شفا برمأنه تحفاسې همالرده بارمې؟ همالر نامعلۉم ديللرده گپلایوْرمې؟ همالر بۉ ديللرده آیدېلانلارې دۆشينديريپ بيلیوْرمې؟ ۳۱اما سيز حاص اۉلۉراق تحفالارې آلمانا اخلاص اديݩ.
ايندي بوْلسا سيزه ايݩ یاغشې یوْلې سالغې برایين.
۱انسانلارېݩ و فرشتالريݩ ديللرينده گپلأپ-هم، محبتېم بوْلماسا، کتته غاݩراو یانې سسلانیوْندېرېن یا-هم کتته جېݩݩېردایوْن تپراک یانېدېرېن. ۲اگر پیغمبرليک تحفام بوْلېپ-هم، همه سرلارې و علملارې بيليپ-هم، داغلارې سۆیشۆرجک گۆیچلي ايمانېم بوْلېپ-هم، محبتېم بوْلماسا، من هيچديرين. ۳اگر من همه بایلېغېمې ساتېپ غريب-غاسارلارا پایلاپ-هم، ماختانېپ بيلاريم یانې تنيمي قربان اديپ-هم، محبتېم بوْلماسا، بۉلارېݩ ماݩا هيچ فایداسې یوْقدېر.
۴محبت صبرلېدېر، مهرليدير. محبت باخېللېق ادیوْن دألدير. محبت اؤزيني اؤومیوْندېر. کتته گؤوۆن دألدير. ۵بی‌عزتليک اتمیوْر. محبت اؤز فایداسېنې گؤزلامیوْر، قهرې گلمیوْر، اؤکه-کينه یۆراگينده ساقلامیوْر. ۶محبت یامانلېغا خوْش بوْلمیوْر، اوْل حقيقتا خوْش بوْلیوْندېر. ۷محبت همه ذادې باغېشلایوْندېر، هميشه اېنانیوْندېر. محبت هيچ حاچان اميددان ال چکیوْن دألدير، همه ذادا چېدایوْندېر.
۸پیغمبرليکلر تۆکانار، ديللر یيتار، بيليم تۆکانار، محبت بوْلسا هيچ حاچان تۆکانمز. ۹بيز شيپيلأ آزراق بيلیوْرېس، آزراق پیغمبرليک ادیوْرېس. ۱۰اما بۆتينليک گلانده، آزراق ذاتلار تۆکانار. ۱۱من چاغاقام، چاغا یانې گپلایوْرتېم، چاغا یانې فکر ادیوْرتېم، چاغا یانې بهانالار گتيریوْرتېم. اما اۉلالېپ کمالا گلانيمده، چاغالېق خاصیتيمي غوْیدېم. ۱۲ايندي همه ذادې کهنه آینادا گؤران یانې گؤریوْرېس. اما سوْݩ همه ذادې یۆز-به-یۆز گؤراريس. من ايندي آزراق بيلیوْرېن، اما شوْندا خۉدایېݩ مني بيليشي یانې بۆتينلای بيلارين. ۱۳شيپيلأ شۉ اۆچۆسي غالیوْر: ايمان، اميد و محبت. بۉلارېݩ ايݩ کتتاسي بوْلسا محبتدېر.
۱محبتېݩ اېزېنا ايیاريݩ. رۉحې تحفالارې آلمانا، علیٰ‌حده-هم پیغمبرليک اتمأنه اخلاص اديݩ. ۲نامعلۉم ديلده گپلایوْن انسان انسانلار بيلان دأل-هم، خۉدای بيلان گپلاشیوْندېر. چۆنکي اوْنېݩ مقدس رۉحدان الهاملانېپ آیدیوْن سرلارېنا هيچ کيم دۆشينیوْن دألدير. ۳پیغمبرليک ادیوْن بوْلسا انسانلارې برکيدیوْر، اوْلارا غوْلدایوْر، اوْلارا گؤوۆنيک بریوْر. ۴نامعلۉم ديلده گپلایوْن اؤز-اؤزيني برکيدیوْندېر، پیغمبرليک ادیوْن بوْلسا کليسانې برکيدیوْندېر. ۵سيزيݩ همأݩيز نامعلۉم ديللرده گپلاسأݩيز، البته، یاغشې، اما پیغمبرليک اتمگيݩيز حاص کؤپ ايسلایوْرېن. نامعلۉم ديلده گپلایوْن انسان کليسانې برکيتمک اۆچين اؤز آیدانلارېنې معنالاندېرماسا، اوْندا پیغمبرليک ادیوْن اوْننان حاص یاغشېدېر.
۶ای، دوْغانلار، من یانېݩېزا بارېپ، نامعلۉم ديللرده گپلاسام، اما عیانلېق، بيليم، پیغمبرليک، یا-هم تعليمات اؤوراتماسام، منيݩ سيزه فایدام دگارمي؟ ۷مثال حکمينده جانسېز ساز انجاملارېنې: تۆیدۆگي یا-هم ربابې آلېپ گؤراليݩ. اگر اوْلار یاغشې سسده چالېنماسا، هایسې سازېݩ چالېنیوْنلېغېنې نأديپ بيلجک؟ ۸ینه-هم بير مثال: اگر سرنایېݩ چاغېرېش سسي معلۉم بوْلماسا، کيم اۉرېشا تیارلانار؟ ۹سيز اۆچين هم شۉرقمدېر. اگر باشغالار سيز ديل آرقالې آیدیوْنلارېݩېزا دۆشينمیوْن بوْلماسا، سيزه کيم دۆشينار؟ بۉ فقط معناسېز گۆررۆݩ ادان یانېدېر. ۱۰دنیادا کأن کؤپ ديللر بار. اوْلارېݩ هر بيرينيݩ معناسېنېݩ بارلېغې بيلیوْرسېݩېز! ۱۱اما من کيمدير بيرينيݩ آیدیوْنلارېنا دۆشينماسام، من اوْنېݩ اۆچين بی‌گانه یۉرتليديرين. اوْل هم منيݩ اۆچين بی‌گانه یۉرتليدير. ۱۲شوْنېݩ اۆچين-هم، رۉحې تحفالارا شۉرقم کوْشش اتسأݩيز، کليسانې برکيدیوْن تحفالارې آلمانا کوْشش اديݩ.
۱۳نامعلۉم ديللرده گپلایوْن انسان اوْنې معنالاندېرېپ بيلمگي اۆچين-هم دعا-ديلاگ اتماليدير. ۱۴چۆنکي من نامعلۉم ديلده دعا-ديلاگ ادیوْن بوْلسام، مۉنې فقط رۉحېم ادیوْندېر. عقلېم فایده آلمیوْر. ۱۵نأمه اتمالي؟ من رۉحېم بيلان دعا-ديلاگ اتسام، مۉنې فکريمده-هم اتجک. من رۉحېم بيلان آیدېم آیتسام، مۉنې فکريمده-هم آیتجاق. ۱۶اگر سن خۉدایې اؤز رۉحېݩدا شهرتلانديرسأݩ، سنيݩ آیدیوْن ذاتلارېݩا دۆشينمیوْن انسان شکرلريݩه نأديپ ”آمین“ ديیسين؟ اوْل سنيݩ آیدیوْنلارېݩا دۆشينمیوْر. ۱۷شاید، سن یاغشې شکر ادیوْنسېݩ، اما باشغا بيري بۉ آرقالې برکيديلیوْن دألدير. ۱۸خۉدایا شکر، من نامعلۉم ديللرده همأݩيزدن کؤپ گپلایوْرېن. ۱۹اما کليسادا بۆیلاکيلره-هم نصيحت برار یانې، نامعلۉم ديلده مۆݩلرچأ سؤز آیدانېمنان، دۆشينار یانې بأش سؤز آیدانېم یاغشېدېر.
۲۰ای، دوْغانلار، چاغالار یانې فکر اتماليگيݩيزي بس اديݩ. یامانلېق اۆچين چاغا یانې بوْلېݩ، اما عقل اۆچين یتيشان بوْلېݩ. ۲۱چۆنکي مقدس یازغېلاردا شۉرقم یازېلاندېر:
”من بۉ مردمه
باشغا ديللرده گپلایوْنلار آرقالې،
بی‌گانه مردملريݩ ديلي آرقالې سؤزلأرين.
اما شوْندا-هم اوْلار مني ديݩلامزلر – ديییوْر ارباب“.
۲۲شوْنېݩ اۆچين، نامعلۉم ديللر ايمان گتيرانلر اۆچين دأل-هم، ايمان گتيرماديکلر اۆچين علامتدېر. پیغمبرليک بوْلسا ايمان گتيرماديکلر اۆچين دأل-هم، ايمان گتيرانلر اۆچين علامتدېر. ۲۳اگر همه کليسا بير یره جمعلانيپ، هر هایسېݩېز نامعلۉم ديلده گپلأپ دۉرقاݩېز، اوْݩا دۆشينمیوْن یا-هم ايمان گتيرماديک انسانلار مۉنېݩ اۆستينه گلسه، نأمه فکر ادارلر؟ اوْلار: ”سيز عقلېݩېزدان آزاشېپسېݩېز“ ديیمزمي؟ ۲۴اما ايمان گتيرماديک یا-هم دۆشينمیوْنېݩ بيري پیغمبرليک سؤزلري آیدېلېپ دۉرقا گلسه، اوْل همالر طرفېننان فاش اديليپ، حکم اديلیوْنلېغېنې اشيدار. ۲۵شوْندا اوْنېݩ یۆراک سرلارې عیان بوْلار-هم، یۆزين یېقېلار. ”خۉدای، دوْغرۉدان-هم، سيزيݩ آراݩېزدا اکان!“ ديیيپ، اوْݩا سجده ادار.
۲۶ای، دوْغانلار، مۉننان نأهيلي نتيجه چېقارسا بوْلار؟ سيز بير یره اۆیشانيݩيزده، هر بيريݩيزده آیدېم، تعليم سؤزي، عیانلېق، نامعلۉم ديللرده گپلامک یا-هم اوْنې معنالاندېرماق باردېر. غوْی، بۉلارېݩ بارې کليسانې برکيتمک اۆچين تۉتېنېلسېن. ۲۷اگر آراݩېزدا نامعلۉم ديللرده گپلایوْن بار بوْلسا، غوْی، ايکيسي یا-هم اۆچۆسي نوْبت-نوْبتېنا گپلاسين؛ ینه بيري معنالاندېرسېن. ۲۸اما معنالاندېرېپ بيلیوْن بوْلماسا، اوْندا نامعلۉم ديلده گپلایوْن دېمسېن. غوْی، اوْل اؤزينه و خۉدایا گۆررۆݩ برسين. ۲۹پیغمبرلريݩ بوْلسا ايکيسي یا-هم اۆچۆسي گپلاسين. بۆیلاکيلر بوْلسا اوْلارېݩ آیدانلارېنې قضاوت اتسينلر. ۳۰اما ديݩلأپ اوْتۉرانلاردان بيرينه خۉدایدان عیانلېق گلسه، اوْندا گپلأپ دۉران دېمسېن. ۳۱چۆنکي همالر نصيحت آلار یانې، همالر اؤورانار یانې، بارېݩېز نوْبت-نوْبتېنا پیغمبرليک اديپ بيلارسيݩيز. ۳۲پیغمبرليک سؤزلريني الهام آلان انسان اوْلارې حاچان آیتمالېلېغېنې اؤزي بللي اتماليدير. ۳۳چۆنکي خۉدای بيدۆزگۆنچيليگيݩ دأل-هم، پاراخاتلېغېݩ خۉدایېدېر.
خۉدایېݩ مردمينيݩ کليسالارېنېݩ هماسينده بوْلېشې یانې، ۳۴عیاللار کليسادا گپلاماسين. اوْلارا گپلامأنه اجازه بريلیوْن دألدير. تۉرات کتابدا آیدېلېشې یانې، اوْلار تابېن بوْلمالېدېر. ۳۵اگر اوْلار هایسېدېر بير ذات اۆچين بيلمکچي بوْلسالار، غوْی، اۆیده أرلريننن سوْراسېنلار. عیالا کليسادا گپلامک عیبدېر.
۳۶خۉدایېݩ سؤزي سيزدن چېقاندېر فکر ادیوْرسېݩېزمې؟ یا-هم اوْل فقط سيزه بارېپ یتديمي؟ ۳۷اگر کيمدير بيري اؤزيني پیغمبر یا-هم مقدس رۉحدان دوْلان ديیيپ حساب ادیوْن بوْلسا، شۉݩا دۆشينماليدير: منيݩ یازیوْنلارېم خۉدایېݩ بۉیرېغېدېر. ۳۸اما اوْل مۉنې قبۉل اتماسه، غوْی، اوْنېݩ اؤزي-هم قبۉل اديلماسين. ۳۹شوْنېݩ اۆچين، ای، دوْغانلار، پیغمبرليک اتمأنه جان-تننن اخلاص اديݩ، و نامعلۉم ديللرده گپلامگي-هم غاداغان اتمأݩ. ۴۰اما همه ذات ادب و ترتيب بيلان بوْلسېن.
۱ايندي بوْلسا، ای، دوْغانلار، سيزه تبليغ ادان خوْش خبرېمې یادلادېپ اؤتمکچي. سيز اوْنې قبۉل اديپ، اوْندا برک دۉرسېݩېز. ۲سيزه تبليغ ادان خوْش خبرېمې محکم تۉتساݩېز، اوْل آرقالې خلاص بوْلارسېݩېز. تۉتماساݩېز، یالایې یره ايمان گتيرديگيݩيز بوْلار. ۳چۆنکي من قبۉل ادانيمي کأن واجب خبر حکمينده سيزه-هم غوْوشۉردېم. بۉ خبر، مانا، شۉننان عبارت: مقدس یازغېلارا وره، مسيح بيزيݩ گنالارېمېز اۆچين اؤلدي. ۴اوْل جایلانېپ، مقدس یازغېلارا وره هم اۆچلانجي گۆن ديرالدي. ۵اوْننان سوْݩ عيسی مسيح پِترُسا، سوْݩ همه اوْنکي رسۉللارېنا گؤريندي. ۶مۉننان سوْݩ عيسی بير وقتېݩ اؤزينده بأش یۆزدن-هم غوْوراق دوْغانلارا گؤريندي. بۉ دوْغانلارېݩ کأبيرلري اؤلدي، اما کأبيري شيپيلأ-هم ديري. ۷سوْݩ اوْل یعقۉبا گؤريندي، سوْݩ رسۉللارېݩ هماسينه گؤريندي. ۸ايݩ سوْݩېندا بوْلسا ماݩا، یعنی شۉرقم درجأ هيچ مناسب بوْلمادېغا، گؤريندي. ۹چۆنکي من رسۉللارېݩ آراسېندا ايݩ کيژژيگيديرين. من حتّیٰ رسۉل آدېنې آلمانا-هم مناسب دألديرين، سببي خۉدایېݩ کليساسېنا آزار بريپتيم. ۱۰اما من نأهيلي بوْلسام-هم، فقط خۉدایېݩ مرحمتي آرقالې شۉرقم بوْلدېم. اوْنېݩ ماݩا ادان مرحمتي پۉجا چېقمادې: من همالردن-هم کؤپ زحمت چکديم. اصلیندا مۉنې من دأل-هم، ماݩا یار بوْلان خۉدایېݩ مرحمتي اتدي. ۱۱شوْنېݩ اۆچين، یا من بوْلایېن، یا-هم بۆیلاکي رسۉللار بوْلسېن – فرقې یوْق: بيز بۉ خوْش خبرې تبليغ ادیوْرېس، سيز-هم اوْݩا اېناندېݩېز.
۱۲بيز مسيح ديرالدي ديیيپ تبليغ ادیوْرېس. اوْندا سيزيݩ آراݩېزدان کأبيرلري نأديپ اؤلۆلر ديرالمز ديیيپ بيلیوْر؟ ۱۳اگر اؤلۆلر ديرالمیوْن بوْلسا، اوْندا مسيح هم ديرالان دألدير. ۱۴اگر مسيح ديرالماديک بوْلسا، اوْندا بيزيݩ تبليغېمېز-هم، سيزيݩ ايمانېݩېز-هم پۉچدېر. ۱۵مۉنېݩ اۆستسينه-هم، بيزيݩ خۉدای اۆچين یالان شاهدلېق برديگيميز بوْلیوْر. سببي بيز خۉدای عيسی مسيحي ديرالتدي ديیيپ شاهدلېق بریوْرېس. اما اگر اؤلۆلر ديرالمیوْن بوْلسا، اوْندا خۉدای عيسی مسيحي-هم ديرالدان دألدير. ۱۶هاوا، اؤلۆلر ديرالمیوْن بوْلسا، اوْندا عيسی مسيح-هم ديرالان دألدير. ۱۷اگر عيسی مسيح ديرالماديک بوْلسا، اوْندا سيزيݩ ايمان گتيرانليگيݩيز هم پۉچدېر: سيز اؤݩکيݩيز یانې گنالارېݩېزېݩ ايچينداسيݩيز. ۱۸ديیمک، عيسی مسيحده ايمانلې بوْلېپ اؤلانلر هم هلاک بوْلاندېر. ۱۹اگر بيز فقط بۉ یاشایېشدا عيسی مسيحه اميد باغلایوْن بوْلساق، همه انسانلارېݩ ايݩ بدبختېدېرېس.
۲۰اما عيسی مسيح دوْغرۉدان-هم بيرينجي بوْلېپ اؤلۆمنن ديرالدي. ۲۱چۆنکي اؤلۆميݩ بۉ دنیا بير انسان آرقالې گليشي یانې، اؤلۆمنن ديراليش-هم بير انسان آرقالې گلیوْندېر. ۲۲آدم آتانېݩ نسللرينيݩ هماسي اؤلیوْر. شوْنېݩ یانې، عيسی مسيحدن بوْلانلارېݩ-هم هماسي یاشایېشا غوْوشار. ۲۳اما هر کيم اؤز نوْبتېندا ديرالار. عيسی مسيح بيرينجي بوْلېپ ديرالدي. مسيح گلانده، اوْنېݩ مردمي-هم ديرالار. ۲۴عيسی مسيح همه آقالېقلارې، اختیارلېقلارې و گۆیچلري یوْق اديپ، پادشالېغې آتا خۉدایا تابشېراندا بوْلسا دنیانېݩ سوْݩې بوْلار. ۲۵چۆنکي خۉدای عيسی مسيحيݩ همه دشمنلارېنې اوْنېݩ آیاق آستېنا سالیوْنچا، مسيح پادشالېق سۆرماليدير. ۲۶یوْق اديلمالي دشمنلارېݩ ايݩ سوْݩقېسې هم اؤلۆمدير. ۲۷چۆنکي خۉدای ”همه ذادې اوْنېݩ آیاغېنېݩ آستېندا غوْیدې“. اما ”همه ذادې“ ديیيلانده، خۉدایېݩ اؤزيني غوْیمادېغې معلۉمدېر. ۲۸خۉدای همه ذادې اوْغلېنا تابېن اداننن سوْݩ، اوْغۉل هم اؤزيني همه ذادې اوْنېݩ آیاق آستېنا غوْیان خۉدایا تابېن ادار. بۉ خۉدایېݩ همه ذاتدا بۆتينلای حکم سۆرمگي اۆچيندير.
۲۹اما اگر ديراليش یوْق بوْلسا، اؤلۆلره دراک سۉوا چۆمديريلانلر نأمه ادارکأ؟ اگر اؤلۆلر هيچ حاچان ديرالماجک بوْلسا، انسانلار نأمه اۆچين اوْلارا دراک سۉوا چۆمديريلیوْرقا؟ ۳۰بيز هم نأمه اۆچين اؤزيميزي هر ساعت خوْف آستېنا سالیوْرقاق؟ ۳۱اربابېمېز عيسی مسيحيݩ حضۉرېندا سيزه بوْلان غۉوانجېمنان قسم ايچیوْرېن: من هر گۆن اؤلۆم بيلان یۆز-به-یۆز بوْلیوْرېن. ۳۲اگر-هم منيݩ دليللريم فقط انسان دليللري بوْلان بوْلسا، من هی-هم اَفِسُسداقې وحشي حیوانلار بيلان اۉرېشارمېتېم؟ مۉننان نأمه فایده غازانارتېم؟ اگر اؤلۆلر ديرالمیوْن بوْلسالار، ”گليݩ، ايیاليݩ، ايچاليݩ، چۆن ارتير بيز اؤلاريس!“ ۳۳آلدانماݩ! یاراماز دوْستلار یاغشې خاصیتليني هم آزدېریوْندېر. ۳۴عقللې بوْلېݩ، گناه اتمگي بس اديݩ. سيزيݩ آراݩېزدا خۉدایې تانېمیوْنلار هم بار. من مۉنې سيزيݩ اۉیالماغېݩېز اۆچين آیدیوْرېن.
۳۵اما کيمدير بيرينيݩ: ”اؤلۆلر نأديپ ديرالار؟ اوْلار پس گلانلرينده بدنلري نأهيلي بوْلارقا؟“ ديیيپ سوْرار. ۳۶نأهيلي نادانلېق! سنيݩ اکان تخمېݩ اؤلماسه، یاشایېشا غوْوۉشماز. ۳۷سن تخمې اکانيݩده گؤگارجک اؤسۆمليگي اکمیوْرسېݩ. سن فقط تخم، مثال اۆچين بۉغدای یا-هم باشغا بير اؤسۆمليگيݩ تخمېنې، اکیوْرسېݩ. ۳۸خۉدای بوْلسا بۉ تخما اؤز بللأن شکليني بریوْر. هر تخمېݩ-هم اؤز شکلي بوْلیوْندېر. ۳۹بدنلريݩ هماسي بيرماݩزاش دألدير. انسانېݩ اؤز بدني، حیوانلارېݩ اؤز بدني، غۉشلارېݩ اؤز بدني، بالېقلارېݩ-هم اؤز بدني بوْلیوْر. ۴۰شۉرقم-هم، آسمانلارېݩ و یريݩ ذاتلارېنېݩ فرقې باردېر. آسمانلارېݩ ذاتلارېنېݩ اؤز گؤرکي باردېر، یردن ذاتلارېنېݩ-هم اؤز گؤرکي باردېر. ۴۱گۆنيݩ اؤز گؤرکي، آیېݩ اؤز گؤرکي، یېلدېزلارېݩ-هم اؤز گؤرکي باردېر. بير یېلدېزېݩ گؤرکي بۆیلاکي یېلدېزېݩقېدان فرقې باردېر. ۴۲اؤلۆلريݩ ديراليشي-هم شۉݩا مݩزایوْندېر. چۆیريیوْن بدن جایلانېپ، چۆیريماجک بدن ديرالیوْر. ۴۳آبرایسېزلېقدا جایلانېپ، شان-شهرتده ديرالیوْر. عاجزلېقدا جایلانېپ، گۆیچ-قوّتدا ديرالیوْر. ۴۴طبیعي بدنده جایلانېپ، رۉحې بدنده ديرالیوْر. طبیعي بدن بار بوْلسا، رۉحې بدن هم بوْلیوْندېر. ۴۵چۆنکي مقدس یازغېلاردا شۉرقم یازېلاندېر: ”بيرينجي انسان – آدم آتا ديري جان بوْلدې“. سوْݩقې انسان بوْلسا یاشایېش بریوْن رۉح بوْلدې. ۴۶رۉحې بدن طبیعي بدننن اؤݩ بوْلېپ بيلمیوْر. ترسينه، ايلکي طبیعي بدن بوْلیوْر، سوْݩ بوْلسا رۉحې بدن بوْلیوْر. ۴۷بيرينجي انسان یريݩ توْپرېننانتې، ايکينجي انسان بوْلسا آسمانلاردانتې. ۴۸توْپېردان یارادېلان بيرينجي انسان نأهيلي بوْلسا، یردأکي انسانلار هم شۉرقمدېر. آسمانلاردان اينان انسان نأهيلي بوْلسا، آسمانلې انسانلار هم شۉرقمدېر. ۴۹بيز توْپېردان یارادېلان انسانېݩ کشبينه نأهيلي مݩزایوْن بوْلساق، آسمانلاردان بوْلان انسانېݩ کشبينه هم شۉرقم مݩزأريس.
۵۰دوْغانلار، من سيزه آیتماقچې: گؤش بيلان غاننان بوْلان یردأکي انسانلار خۉدایېݩ پادشالېغېنې ميراث آلېپ بيلیوْن دألدير. چۆیريیوْن بدن چۆیريمیوْن بدنه شريک بوْلېپ بيلیوْن دألدير. ۵۱سيزه بير سرې عیان ادایين: بيزيݩ همأميز اؤلماريس، اما همأميز اؤوريلاريس. ۵۲بۉ ايݩ سوْݩقې سرنای چالېناندا بير سِللامده، گؤز آچېپ یۉمېنچاق عمله آشار. سرنای چالېنار، اؤلۆلر چۆیريمیوْن حالتدا ديرالديلار، بيز هم اؤوريلاريس. ۵۳چۆنکي چۆیريیوْن بدن چۆیريمزليک دوْنېنا، اؤلیوْن تن اؤلمزليک دوْنېنا بسلانماليدير. ۵۴شوْنېݩ اۆچين، چۆیريیوْن تن چۆیريمزليگه، اؤلیوْن تن اؤلمزليگه بسلانانده، ”یݩيش اؤلۆمي یۉوۉتدې“ ديیيلان سؤزلر برجای بوْلار. ۵۵”ای، اؤلۆم، حانې سنيݩ یݩيشيݩ؟ ای، اؤلۆم، حانې سنيݩ نیزأݩ؟“ ۵۶گناه – بۉ اؤلۆميݩ نیزاسيدير. شریعت بوْلسا گنانېݩ گۆیچ-قوّتېدېر. ۵۷اما خۉدایا شکر! اوْل اربابېمېز عيسی مسيح آرقالې بيزه یݩيش بریوْر. ۵۸شوْݩا وره-هم، ای، عزیز دوْغانلارېم، برک دۉرېݩ. غوْی، سيزي هيچ ذات قوْرقۉزماسېن. اربابېݩ ايشينه اخلاصلې یاپېشېݩ. چۆنکي ارباب اۉرېندا چکان زحمتيݩيزيݩ یالایې دألليگيني اؤزيݩيز-هم بيلیوْنسېݩېز.
۱ايندي بوْلسا خۉدایېݩ کليسالارېنا پۉل کمگيني برمک اۆچين آیتماقچې. غَلاطیاداقې کليسالارا تابشېرانلارېمې سيز هم برجای اديݩ. ۲من یانېݩېزا بارانېمدا پۉل جمعلامک ضرۉر بوْلماز یانې، هر هایسېݩېز هر هفتأنيݩ بيرينجي گۆني اؤز یاغدایېنا وره بللي مقداردا پۉل سۆیشۆريپ، یانېندا ساقلاسېن. ۳بارانېمدا بوْلسا، سيزيݩ کمگيݩيزي اۉرشليم شهرينه آشېرجاق انسانلارې اؤزيݩيز سایلارسېݩېز. من اوْلارې ايبرانيمده، اؤزلريني تانېتماق خطلار هم اوْلارا برارين. ۴اگر اۉرشليمه منيݩ گيتمگيم معقۉل گؤرينسه، اوْلار ماݩا یوْلداش بوْلارلار.
۵من یانېݩېزا مقدۉنیادا بوْلانېمنان سوْݩ بارارېن. سببي من مقدۉنیانېݩ اۆستي بيلان اؤتمکچي. ۶شاید، من یانېݩېزدا بیرآز محل غالارېن، حتّیٰ غېشې شوْل یرده اؤتۆريپ بيلارميکأم ديییوْرېن. سوْݩ سيز مني گيتجک یريمه اۉورادېپ بيلارسيݩيز. ۷سيزي شيپيلأ فقط یوْل اۉرېنا گؤريپ اؤتسام گلان یوْق. ترسينه، خۉدای یوْل برسه، یانېݩېزدا کؤپرأک بوْلماغې اميد ادیوْرېن. ۸من اللينجي گۆن هایدېنا چنلي اَفِسُس شهرينده غالارېن، ۹سببي ماݩا کؤپ انسانلارېݩ ضد چېقیوْنلېغېنا غارامازدان، بۉ یرده کتته و نتيجالي ايشلر اۆچين کتته ممکنچيليکلر دؤرادي.
۱۰اگر یانېݩېزا تيمۉتاۉس بارسا، اوْنېݩ آراݩېزدا هيچ ذاتدان قوْرقمان گزيپ بيلاري یانې آلادا اديݩ. اوْل هم من یانې اربابېݩ ايشيني ادیوْر. ۱۱شوْݩا وره-هم، هيچ کيم تيمۉتاۉسا بی‌احتراملېق اتماسين. اوْل منيݩ یانېما پس گلار یانې، اوْنې ساغ-امان یوْلا سالېݩ. من تيمۉتاۉسېݩ دوْغانلار بيلان پس گلمگينه غاراشیوْرېن. ۱۲ايندي بوْلسا دوْغانېمېز آپۉلُس اۆچين: من اوْݩا دوْغانلار بيلان بيلاليکده سيزيݩ یانېݩېزا گيتمگي اۆچين کؤپ یالباردېم. اما اوْنېݩ عین شۉ فرصت گيتمأنه میلې یوْق. اوْل یانېݩېزا یاغشې وقت تاپاندا بارار.
۱۳هۉشیار بوْلېݩ، ايماندا برک دۉرېݩ، مرت بوْلېݩ، غیرتلې بوْلېݩ. ۱۴همه ذادې محبت بيلان اديݩ. ۱۵ای، دوْغانلار، سيز ستپاناسېݩ اۆی-ايچاريسيني تانېیوْرسېݩېز. اوْلارېݩ اَخائیادا بيرينجيلريݩ قطارېندا عيسی مسيحه ايمان گتيرانليکلريني، خۉدایېݩ مردمينه جان-تننن خدمت ادیوْنلېقلارېنې هم بيلیوْنسېݩېز. ۱۶شوْݩا وره-هم، سيزدن شۉنې خواهش اتمکچي: سيز هم شۉرقم انسانلارا، اوْلار بيلان ايشلأپ زحمت چکیوْنلارېݩ هر بيرينه غۉلاق آسېݩ. ۱۷من ستپاناس، فوْرتۉنات و آخایېق دوْغانلارېمېز گلانده، کأن بگانديم. اوْلار سيزيݩ یوْقلېغېݩېزې بيلديرمیوْرلار. ۱۸اوْلار سيزيݩ گؤونيݩيزه آرام بريشلري یانې، منيݩ گؤونيمه-هم آرام بریوْرلار. شۉرقم انسانلارېݩ قدرېنې بيليݩ.
۱۹آسیا ولایتېنداقې کليسالار سيزه دوْغایې سلام ايبریوْرلار. آکیلا، پريسکيللا و اوْلارېݩ اۆیيندأکي کليسا هم سيزه اربابدا دوْغایې سلام ايبریوْرلار. ۲۰دوْغانلارېݩ هماسي هم سيزه دوْغایې سلام ايبریوْرلار. بيري-بيريݩيزي مهرلي اوْغشاپ سلاملاشېݩ. ۲۱من – پاولۉسدان سيزلره دوْغایې سلام. من بۉ جملأني اؤز اليم بيلان یازدېم! ۲۲هر کيم اربابې یاغشې گؤرمیوْن بوْلسا، غوْی، اوْݩا لعنت بوْلسېن. یا اربابېمېز، گلسانه! ۲۳غوْی، اربابېمېز عيسانېݩ مرحمتي سيزه یار بوْلسېن! ۲۴من سيزيݩ بارېݩېزې عيسی مسيحيݩ محبتې بيلان یاغشې گؤریوْرېن! آمین.